Vhulwadze ha Newcastle

©Roger De la Harpe
Vhulwadze ha Newcastle ndi vhunwe ha vhulwadze vhune ha vha khombo vhukuma kha bulasi ḽa dzi khuhu kha ḽifhasi. Ahuna mushonga waho,ha nga vhonala hu fanela u ḓivhadziwa kha vha ḓivhi vhane vha nga thusa kha u langa vhulwadze.
U ṱaha haho hu a fhambana kha uvha hu sa dini na hune ha vha khombo, hune ha vha na khombo ya u ri vhulwadze vhu a vhanga mathada. Maanḓa a mutsiko, kuḽele kwa khuhu na ulwa na mutsiko na vhukale ha khuhu dzo kavhiwaho. Khuhu na turkey ndi dzone dzine ho vhu vhulwadze ha kavhesa dzone u fhirisa sekwa na Geese. Ngeno hunwe hune havha na uri ndi kale huna mabulasi zwi ya konḓa uri vhu vhe hone arali hu tshi khou langiwa zwavhuḓi.
Tshitzhili hetshi atshi koni u farea. Tshi nga phaḓalala musi khuhu dzine dza khou lwala dzi tshi thoma u wela fhasi, hune mutakalo wa dzinwe khuhu nawo wa thoma uvha khakhathihi musi dzi tshi khou ḽa zwiḽiwa kana u nwa maḓi ane avha uri o shatiwa; kana tshinwe tshifhinga vhulwadze ha vha hu tshi tou vha muyani. vhu ya kha khuhu na musi khuhu dzi tshi khou tou tshimbila, vhathu na zwiambaro zwavho, Zwishumiswa na zwithu zwine zwa wanala bulasini ḽa dzi khuhu.

Ndi Tshini Tshine wa Fanela u Sedza Tshone?

Vhuthada ha vhulwadze ha Newcastle ndi uri a u koni u tou vhona tsumbo dzwadze, zwine zwa sia vhulwadze vhu tshi ḓaḓisa nga unga manwe malwadze. Khuhu, nga nḓowelo inga vha isi tshena maanḓa, u sokou neta, na mutsiko, fhedzi hu sa vhe na tsumbo dza ufa ha tshivutshela. Mabesu a khuhu a ya vha a tshi khou fhela, dzi nga vha dzi si tsha ḽesa sa nga nḓowelo. Kha dza u kudzela unga wana dzi sa tsha kudzela sa kale na ndme ya kumba ya wa hune kwati ḽa kumba wa wana ḽi songo tsha khwaṱha, tshithuu hetshila tshi tshena tsha vha tshi tshi vho nga maḓi.
Dzinwe tsumba dzwadze dzi a bva kha zwipiḓa zwa muvhili wa khuhu zwo shatiwaho. Hu ya nga maḓi, muṱambuluwo wa mutshena hune wa kona u zwivhona uri na dundelo ḽo kwamea. Tsumbo dza uri tshikhalani ho kavhiwa hu vha ho katelwa na ku femele, u hoṱola, u hatsamula na zwinwe vho wo no nga zwenezwi. U valea dzi ningo na ṱhoho zwi a vha zwo zwimba na misipha iya zwimba iya balelwa na u tshimbila hunwe ivha i tshi nga yo oma lurumbu. Ṱhoho ya khuhu iya rembuluwa kana ya sokou dzula yo dzhena nga ngomu ha milenzhe na hone ya tshimbila nga tshipulumbu.
Musi u tshi khou ṱola, vhulwadze vhune havha hone vhu nga vhonala nga:
  • Thumbuni ho no khou bva malofha
  • Mavhala matsuku hune havha na mapfura ṱhoho na mala
  • Ubva zwithu zwo no nga maḓi
  • Bompi inga vha tsuku kana ya sumbedza zwithu zwo no nga zwi tsuku.

U Lafha

Sa vhunga hu sina mushonga, khuhu dzine dza khou lwlaa vhulwadze ha Newcastle dzi fanela u vhulaiwa. Zwa vhuya zwa vhonala, muḓivhi wa ha zwipuka anga ḓa aṱola oḓa na minwe ya mishonga ya u ita uri vhulwadze vhu si phaḓalale. Ha fhiswa vhana na khuhu dzo faho
Nḓila ya khwine ya u thivhela hovhu vhulwadze ndi u ṱhavhela ho kalwa zwithu nga nḓila yone. U fanela u humbula uri hu ṱhavhelwa khuhu dzine dza vha na mutakalo fhedzi.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe