Ukukhiqiza I-Catfish eNingizimu Afrika

©Nigel Dennis
I-Catfish iyinhlanzi ekhulayo, efudumayo yamanzi afudumele efanelekayo ekukhiqizweni kwamanzi afudumele. Ukukhiqizwa kwe-Catfish eNingizimu Afrika kunqunyelwe kodwa kubonisa amandla amakhulu.

Izimpawu ze-Catfish

Kunezinhlobo ezimbalwa zezinhlanzi zamanzi ezihlanzekile ezinikezela okungaphezu kweyodwa yezici ezilandelayo ze-aquaculture:
Ukukhula okusheshayo. Inhlanzi ingakhula kuze kufike ku-1 kg ezinyangeni ezingu-6.
Kuthibhile ukuze ukondle. I-Catfish idla ukudla okusekelwe emifino.
I-fertile kakhulu: Iyakwazi ukukhiqiza amaqanda angama-50 000 ngekgrimu yomzimba womzimba futhi izothatha zonke amasonto angu-8.
Ukuphefumula umoya okwezinga eliphezulu oksijini akuyona inkinga.
Ivumela ukulima okuphezulu okukhulu kakhulu kumazinga angaphezu kuka-500 kg izinhlanzi ngamalitha ayi-1000.
Kunzima kakhulu ngokwekhwalithi yamanzi.
Ikhwalithi enhle yenyama, engekho amathambo ku-fillet.

Enye yezilwane, i-sharptooth catfish. Ngakho-ke, akusiqinisekisi ukuthi ukukhiqizwa kwalezi zinhlobo emhlabeni jikelele kukhula ngokushesha kakhulu.

Ukukhiqizwa Kwe-CatFish Emhlabeni Jikelele

©Leslie Ter Morshuizen
Iningi lokukhiqiza i-catfish lwenzeka eNigeria eNtshonalanga Afrika, kodwa kunezinye izizwe eziningana ezikhiqiza izinhlanzi eziningi kakhulu, kuhlanganise neHolland, eHungary naseCuba.

Ngeshwa, iNingizimu Afrika isalokhu ishiya emuva naphezu kokutshala imali okukhulu ekulimeni le nhlanzi endaweni yangakini ngawo-1990. Intshisekelo yokulinywa kwe-catfish yakhuphuka ngemva kweminyaka embalwa. Ama-operators ayegxile ekukhiqizeni ngokunganakwa ngokwanele okunikezwa ekukhangiseni kwe-catfish. Uma bekulungele ukuthengisa izinhlanzi zabo, bathola ukuthi kunomthelela omkhulu wokungathengi kubathengi eNingizimu Afrika, ngenxa yokuphikisa okungokwenkolo, njengoba inhlanzi engenazo izikali, futhi ngenxa yokubona i-catfish njengomkhwabanisi.

Kukhona ukuvuselelwa kwesithakazelo ekulimeni kwe-catfish ekwaneliseni ukufunwa kwendawo, nakuba kudingekile ukuthunyelwa kwamanye amazwe. Ukusebenza okuncane okuncane kakhulu kuye kwaqala ngokucophelela, njengoba sekufunde ukuhluleka okudlule. Ngamunye uthuthuka kancane futhi aqiniseke ukuthi anemakethe yomkhiqizo njengoba eqhubeka.
Omunye umsebenzi omkhulu wokudoba i-catfish uye wakha isikhungo eGraaff-Reinet. Lapha izinhlanzi zihlwanyelwe, zihanjiswa zibe imikhiqizo ye-catfish njenge-sausage ne-burger patties futhi isatshalaliswa ngaphesheya kwe-Eastern Cape. Noma yikuphi ukuthengiswa kwemikhiqizo kuphendulelwa ekudleni kwesilwane. Ucwaningo olunzulu lwemakethe lwenziwa ngesikhathi sokuhlela ukuqinisekisa ukuthi imakethe ikhona ngempela emikhiqizweni yabo eyongezwayo.

Translated by Nsika Khoza