Vho-Kofi Annan kha vho-Nelson Mandela

Zwo Livhiswaho kha vho-Mandela

©Eric Miller

Vho-Kofi Annan vha dzhia maanda oṱhe kha zwo iteaho nga dzi 22 Fulwana 2007 kha Fifth Nelson Mandela lecture, musi hu tshi khou huliswa dzina ḽa vho-Mandela na vhuthu havho, vho vha vha na mufumakadzi wavho vho-Nane vhari u fhedza ḓuvha ḽavho ḽa mabebo navho hafha Johannesburg (nga dzi !18 Fulwana) na hone vha kona u ḓi ḓukufhadza vha mba vhu ḓi pfi havho; ‘Hezwi ndi u huliswa zwinzhi udi wana hu nṋe ane akhou amba nga ḓuvha ḽavho ḽa mabebo.

Ndi saathu thoma, ndi khou ṱoḓa u bvisela zwinwe khagala. Nṋe ndi khou amba hezwi ndi tshi khou hulisa dzina ḽa vho-Mandela. Hezwi zwine nda khou zwi amba thi khou zwi ambela vho-Mandela, ndi nga si zwiite. Arali nda nga zwiita, vha nga ḓo thetshelesa vho takala. Fhedzi irani ndi ambe hezwi; ahuna muthu ane anga tou ri ene u khou ṱoḓa u gudisa vho-Madiba.

Hu sini nga ḓuvha ḽa vho ḽa mabebo, na nga ḽinwe ḓuvha zwaḽo. Vha nga kha ḓi vha vho ṱutshela ofisi yavho kale fhedzi mvumbo yavho vha kha ḓi vha nayo. Na ho zwo ralo huna hunwe hune vha dzulela u vhidza nṋe uri muhulwane wanga. Lwa miṅwaha tshifhinga tshoṱhe vha tshi mpfounela vho vha vha tshi ri.

Muhulwane wanga, no vuwa hani muhulwane wanga? Ndo vha ndi tshi fhindula uri nṋe ndi nga vha hani muhulwane wa vho? Vho vha vha tshi ḓo ri Secretary General ya UN. U tshimbidza shango’ zwavhukuma sa zwine vha ḓivhisa zwone nṋe athi khou vhuya nda tshimbidza shango zwino athi koni na u tshimbidza UN fhedzi vha ḓi isa phanḓa ndi vhona unga ndo vha ndi tshi khu koleliwa. Naho zwo ralo vho vha vha muthu o tou raloho wo vha u tshi zwi vhona na musi vha tshi khou ṅweṅwela.

Vho-Mandela ndi muthu wa u luga, vhane vha vha na vhuthu vhane vha sa tou pfa zwavhudi. Ndi vhaṅwe vha vhathu vha mihaga. Roṱhe ri aḓivha nga zwe vha ita. Vho fhedza miṅwaha ya 27 vha dzhele vha vhona Afrika Tshipembe u swika hu tshi fhela muvhuso wa tshiṱalula ha kona uvha na mbofholowo. Shango ḽo zwi vhona uri havha muthu vha tenda kha mbofholowo, na tshirunzi tsha vhathu, na pfanelo dza vhathu dza u swikelela miloro yavho.

Na he nṋe na vho ra shuma roṱhe, zwo ita uri ndi vhone u ḓi ṋekedzela havho na u bveledza mihumbulo ine vha vha nayo. Ndo vha vhona kha dzi khani dzi konḓaho u fana naya Burundi, he vha vha vha tshi khou lingedza u amba na vhanna uri vha vhee zwigidi fhasi hu ambiwe nga mulomo. Musi vha tshi vhona zwe zwa vha zwi tshi khou itea vha ri vheiwe vhanna ni ita uri nṋe ndi pfe ndi na ṱhoni ya uvha mu Afrika. Ndi muthu ane aita uri ri ḓi hudze nga ubva kha ḽa Afrika.

Vha nga kona u pfa mutsindo wa haya mafhungo, kana zwi sa vhonale, ho vha hu tshi fhinga tshine tsha vha na maanḓa vhukuma. Nga kha tshiṅwe tshipiḓa na miṅwe milayo vho-Mandela avha koni u bvisiwa. Musi tshifhinga tshavho tsha uvha muprisdenthe tshi tshi fhela, sa zwine ra zwiḓivha vhathu vhanzhi vho lingedza u amba navho uri kha vha dzule.

Fhedzi vhone vhaṋe vho vha vho ḓi vhudza u litsha mushumo. Hei i tou vha tsumbo ya vhuḓi kha shango hune muprisenthe avha, nahone kha zwithu zwinzhi a kona u shandukisa shango. Huna vhaṅwe vha rangaphanḓa vha kale vhane vho guda zwinzhi kha vho-Mandela, hune u vha vhukati azwi ambi uri ndi hone hune na ḓo tea u dzhia tsheo.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe

Mishumo ya vho-Archbishop Desmond Tutu

Naho muvhuso wa tshiṱalula wo no fhela vho-Tutu vho zwi divha uri mushumo wavho u tshe kule na u fhela....more

Mandela's Think Tank

Vho-Kofi Annan vho ḓo ṱalutshedza tshigwada tshe vha ḓo tshivhona tsho rangiwa phanḓa nga Vho-Mandela nga ṅwaha wa 2007 Johannesbu...more