Biosecurity
U thivhela tshiendedzi uri isa dzi shate vhulwadze, dzi fanela uvha dzo kulumagiwa nga vhusedzi dzi saathu humela nnḓuni yadzo. Kha vhupo hune ha sa tou vhesa na malwadze, nguluvhe dzi nga si iswe hu sina ḽinwalo ḽine ḽa vha ḽi tshi khou bva kha vhaḓivhi. Arali nguluvhe dzine dza khou lwala dza tshimbidzwa hu sina ḽinwalo ḽo no bva kha vhaḓivhi dzi fanela u tshimbidzwa dzi nga tshadzo dzo bva kha dzine dza vha na mutakalo.U ḓi Geda ha Zwifuwo
Nguluvhe dzi fanela u tshimbidzwa nga tshifhinga tshine ha vha hu tshi khou rothola, fhedzi adzi funi u tshimbila vhusiku. Dzi fanela uvha dzo tsireledzea kha ḓuvha, na murotholo na muya na minukho ya mishonga. Hu fanela uvha na mirunzi, ubva kha zwiambaro kana zwishumiswa musi zwifuwo zwi tshi khou tshimbidzwa vhukati ha ḓuvha. Zwi nga thusa na kha udzi thabisa arali hu tshi khou fhisa.Fhasi hu fanela uvha hu sa suvhi na hone matungo hu fanela u vha hoya nnṱha hu tshi khou shavhiswa uri nguluvhe inga fhufha. Nguluvhe dzine dza vha uri dzi ya eḓana dzi fanela uvhewa dzoṱhe, hune dzine dza vha khulwane na dzone dzi tshi fanela u vhewa dzoṱhe na hone dzi songo tou ḓalesa hu tshi khou shavhiswa uri dzi nga dzula dzi tshi khou lwa.
Madzulo hune zwifuwo zwa dzula hone hu fanela uvha huhulwane uri zwifuwo zwoṱhe zwi kone u lala na mafhi nga tshifhinga tshithihi hune dzi vha khulwane na ṱhukhu dza kona u ṱoḓa tshikhala tshine tsha swika 0,56 square meter hune hulwane dza ṱoda u swika kha 0,74 square meters. Ngauri nguluvhe nnzhi dzi tshi tshimbila dzi vha dzo eḓela, dzi fanela u fhiwa maḓi nga murahu ha awara dza 18 lwendo lwadzo lwo thoma arali dzi tshi khou tshimbila lwendo lulapfu.
Vha South African Pork Producers Association vha u bveledza nguluvhe dza mbuyelo, tsivhudzo ine ya fhiwa vho rabulasi uri vha fanela u panga zwifuwo kha goloi yo no luga zwoṱhe ngauri nguluvhe dzi ya lwa vhukuma arali dzo sinyuwa, nga maanḓa arali goloi yo sokou ima. U fanela u lugisa oṱhe mabammbiri nga murahu ha musi nguluvhe dzi sa thu dzhena.
Ku Farele kwa Zwifuwo
Dzi fanela u pangiwa nga vhuronwane uri hu sa vhe na mutsiko na muthihi. Hezwi zwi nga itwa nga u shumisa vhashumi vhane vha vha uri vho pfumbudziwa uri vha ṋamedze ngulovhe, nga u shumisa mvumbo ya nguluvhe na u kona u panga kha goloi dzine dza fhedza dzi tshi khou kona u tshimbila dzo vhofholowa. Nguluvhe sa tsumbo dzi tshimbila dzo vhofholowa arali dzi tshi khou tshimbila dzi nnzhi. U fanela u kona u langa kutshimbilele kwadzo arali u tshi khou dzula kha kuvhonele kwadzo kwa zwithu.Vha nguluvhe dza mbuyelo vho amba uri vho rabulasi vha fanela u kona u fara ningo nga nnṱha musi vha tshi khou tea u tshimbiladza dza tshinna nga tshadzo. U songo vhuya wa linga wa tshimbidza ya tsadzi na ya tshinna dzi dzoṱhe ngauri dzi ya lemela dzi fhira na munna nga maanda.
Zwishumiswa zwa u ṋambedza zwi fanela uvha zwi tshi lingana matungo na uya nnṱha na fhasi ha goloi hune ha khou ya u vhewa hone nguluvhe, zwine zwi ya konḓela vhukuma nguluvhe arali dzi tshi khou hwaliwa nga goloi dzine dza vha uri dzo fhambana. Dzi nga tou gonyiswa kha tshiendedzi, hezwi nazwo zwi ya konḓa vhukuma nahone zwi ya sia dzo vhaisala. Zwifuwo zwi nga si hwaliwe nga milenzhe kana zwa fariwa nga ṱhoho, nḓevhe kana mutshila.
Mureili wa trshiendedzi u fanela uvha atshi zwiḓivha zwifuwo na hone a tshi zwi kona. U fanela u reila zwavhuḓi u shavhisa zwifuwo uri zwi nga wa zwa vhaisala. Tshiendedzi tshi fanela u ima hune zwa tou vha zwa ndeme zwinwe zwoṱhe zwi fanela u lugiselwa musi hu saathu ṋambedzwa nguluvhe. Mureili u fanela u pfumbudziwa uri u itani musi huna zwinwe zwa shishi avhe na lutingo uri a kone u founela munwe muthu arali atshi khou ṱoḓa thuso.
Translated by Khalirendwe Nekhavhambe