Muvhuḓa wa Tsadzi
Mivhuḓa ya tshinna ndi yone ine ya vha ya ndeme na hone i fanela uvha ya maṱhakheni. Ya tshinna iya kona u bebisa dza tsadzi dzo no swika fumi zwine zwa ita uri vhuvha hayo vhu vha vhu tshi khou ya kha vhana vhanzhi.Nga ṅwedzi muthihi fhedzi iya kona u fha vhana vho no swika 60 - 80 mvumbo yayo zwi tshi bva kha kulinganele kwa mbebo kana u alusa. Zwine zwa amba uri fanela u ṱhogomelwa muṋango wayo wa uya kha dza tsadzi u fanela u vulea zwihulwane uri u kone u dzhena i tshi bva zwoleluwa.
Dza tshinna dzi fanela u dzula dzi dzoṱhe. Dza tshinna dzi mbili dzi lwa lwo no hofhisa fhedzi dza dovha dza funana zwo leluwa. Ya tshinna Iya fafadzela murundo wayo kha dzi re nga tsini, u tou dzi thogomela dzi tsini na tsini zwi a konḓa.
Muvhuḓa wa Tsadzi
Tshifhinga tshoṱhe ya tsadzi i fanela u iswa kha ya tshinna. Ya tsadzi i na vhuḓilangi inga kona u langa ya tshinna i hune ya dzula hone na hone arali ya sokou ḓa hune ya dzula hone inga i lwisa. Musi u tshi ṋanga ya tsadzi kha mbebo, u fanela u sedza uri ina maḓamu a malo, a rathi kha ṱhukhu.Musi usaathu isa ya tsadzi kha ya tshinna u fanela u sedza uri i khou fhisa na. U fanela u ibvisa hune ya dzula hone wa i ganamisa wo i fara nga tshanḓa tshithihi, wa vhea mutshila wayo fhasi zwavhuḓi wa kona ha u dzhenisa tshinwe tshanḓa nga murahu. Arali wa wana huna muvhala wa pinki, u i humisele tshiṱahani u ifare fare lwo vhalaho ubva kha ṱhoho uya mutshilani, u litshe u dovhe u i hwale nga ḽitevhelaho. Ya tsadzi yo lugelaho wa mabai i vha yo zwimba nga fhasi ya vha na muvhala wa phephulu. Wa kona ivhea hune ha dzula ya tshinna wa lavhelesa.
Ya tshinna i ḓo thoma ya tsadzi nga u ṱavhanya. I ḓo i takula mulenzhe. Ya kona ha u dzhenisa I tshiisa phanḓa na murahu kana na matungo. Hezwi zwi ya kona u dzhia tshifhinga tsho no lingana muthethe muthihi, ha kona u bviswa ya tsadzi ya iswa hune ya dzula hone, musi dzo no fhedza.
Dzi tshi fhedza u fanela u nwala uri dzo ṱangana nga ḓuvha ḽifhio, dzina kana mbalo ya dza tshinna wa kona u zwi nwala fhasi kha bugu. U bva hafho nga murahu ha maḓuvha a 27 u ifhe bogisi ḽa tshiṱaha ḽo ḓala nga mahatsi. Vhana vha ḓo swika nga ḓuvha ḽa vhu 30 kana 31 kanzhi vhabebiwa nga matsheloni.
Muvhuḓa une wa khou fhedza u beba u to ita tshitaha tshawo kha tshitṱaha tsha bogisi i tshi khou shumisa zwishumiswa zwe ya fhiwa iḓo bvisa na mavhudzi kha khana na kha thumbu u itela vhana ha u eḓela. Zwi a konḓa uri ya tsadzi i bebe huna vhathu vha tshi khou i vhona. I beba nga u ṱavhanya vhukuma i tshi tou fhedza i khou muṋa ṅwana a sala o kuna, ya thudzela vho faho kule. Arali vho omelwa i vha fha zwiḽiwa.
Ifha vhana zwiḽiwa luvhili nga ḓuvha nga matsheloni na nga madekwana. Zwi a konḓa u i vhona i tshi khou fha vhana zwiḽiwa i funa zwithu zwa tshiphiri.
Iya dzumba na vhana nga mabogisi.
U fanela u i khakhisa nga u ifha mahatsi manzhi na dzi carrots uri u kone u vula tshiṱaha u vhale vhana uri ahuna vho faho kana zwinwe zwo salaho zwi songo ṱhogomelwaho sa nguvho. Wa nntsha ho thabaho, wa vala vhana wa kona u zwilitsha u swika nga matsheloni.
Translated by Khalirendwe Nekhavhambe