Ku Xavisiwa ka Swimilani Swati Cereal

©Eric Miller
Makete wati cereal wa nyenyela swinene, leswi vangaka leswaku tihakelo ta kona tinga tshamiseki. Swatika swinene ku hunguta makhombo ya wena loko u humelerisa swibyariwa leswi, swotani hi canola kumbe barley, laha makete wunga taleriwa hi vaxavi ha un’we ha un’we.
Ikageng Malulek, mutivi wa ikhonomi lontsongo e Grain SA, u avelana switsundzuxo leswi eka tsalwa leri, The ABC of Marketing Your Crop, eka van’wamapurasi lava humelerisaka swibyariwa leswingana timakete totala swinene, tofana na koroni, mavele kumbe tinyawa:

Nhlayiso eka ti Silos ta Van’wana

Endzhaku ka ntshovelo, van’wamapurasi vanga hlayisa ntshovelo wavona eka silos ta van’wana kuva kuya xavisiwa loko mintsengo yi antswa. Tihakelo ta nhlayiso xikan’we naku lulamisiwa ka ntshovelo xikan’we na tihakelo letinga lahlekaka hikwalaho ka ku xavisiwa endzhaku, swinga endla swinga vuli nchumu xi kungu leri.

Nhlayiso eka ti Silos ta Wena

©Glenneis Kriel
Ntshovelo wunga hlayisiwa eka ti silos ta wena n’winyi, kambe vuvekisi byale henhla bya timali eka ku aka silo abyi hlamuseli nchumu eka tihakelo ta van’wamapurasi votala. E handle ka sweswo, uta boheka ku hlayisa naku lawula ntshovelo wa wena hi wexe endzeni ka ti silo, loko kuriku eka lavanga tokota vatholeriwe ku endla sweswo eka ti silos ta van’wana.

Nhlayiso eka Minkwama yati Silo

Ntshovelo wunga hlayisiwa endzeni ka minkwama ya silo, leswi swinga durheki kufana nati silos. Van’wamapurasi vafanele ku tekela enhlokweni, hambiswiritano, leswaku khwalithi ya hunguteka loko ntshovelo wu vekiwile kuringana nkarhi woleha.

Mintwanano yo Xaviselana Kungaseva na Ntshovelo

Mintwanano yo xaviselana kungaseva na ntshovelo yiva kona exikarhi ka vanhu vambirhi kuxava na kuxaviselana swokarhi eka nkarhi lowu taka, hi xitalo ku vekiwa na ntsengo wokarhi. Mbuyelo wukulu hileswaku uva uri na makete wa leswi u swihumelerisaka, kambe awunge koti ku endla nchumu hi kucinca cinca ka mintsengo naswona u boheka ku yisa nhlayo leyi ku twananiweke hi yona. N’wamapurasi, anga hakerisiwa ndziho kumbe a boheka kuya xava eka van’wana loko o tshuka a xoteriwile hi leswi anga tshembisa ku xavisa swona.

Tirhisa Ndzhawu na Timakete ta Mundzuku

Van’wamapurasi lavanga laveki ku hlayisa swibyariwa swavona, vanga swixavisae makete ntsena loko vaheta ku tshovela kutani vaya xava swin’wana vavuya vata xavisa loko mintsengo yi pfumela, sweswo swinga humelela ka ndzhaku. Khombo ra leswi hileswaku mintsengo ya timakete yinga hunguteka leswinga tisaka ku lahlekeriwa swinene.

Tirhisa swa Vumundzuku na Leswinga Kona

Van’wamapurasi vanga tisirhelela eka ku cinca cinca ka mintsengo hikuva va xavisa eka Commodity Derivatives Market, leswivuriwaka Safex. Lawa i maendlelo ya ntolovelo kuva van’wamapurasi vati sirhelela kwalomu ka xiphemu xokarhi xa swibyariwa swavona hikokwalaho ka tihakelo to humelerisa kutani va sirhelela xiphemu lexi seleke eka nguva kuya hi matirhelo ya mintsengo. Xakahle iku pfumelantsengo wa kahle mayelana na leswi swinga ku durhelisa xeiswona eka vuhumelerisi kuya hi hectare. Ku yimela mintsengo kuva yiya ehenhla nale henhla swinga endla leswaku u lahlekeriwa hi minkarhi yo xavisa kahle.
Kahle kahle switala ku lava vutivi eka vuxavisi lebyi, tani hileswi swilavaka leswaku u van a vutivi eka leswi humelelaka eka timakete ta misava. Vanm’wamapurasi, hikokwalaho ka sweswo, vatala ku thola vaxavisis, leswi swi durhaka, leswaku vava xavisela vona vangari kona.

Swakudya swa Swifuwo

©Glenneis Kriel
Loko mintsengo yiri ehansi, swingava kahle kuva u phamela swimilani swa wena eka swifuwo kumbe u xavisela va’wamapurasi tani hi swakudya swa swifuwo. Mintsengo ya swakudya swa swifuwo nayona ayi tshamiseki, leswi vulaka leswaku akuna ku tshembisa leswaku klutava na mbuyelo wo antswa hi minkarhi leyi mintsengo ya swibyariwa yinga e hansi.

Translated by Ike Ngobeni