Thulaganyo ya Maloko a Lelapa
Ka metlha ya pele botshelo ba letsatsi le letsatsi ba Basotho bo ne bo latela tlwaelo, ka karolo ya badiri e e gagametseng e e ikaegileng ka bogolo le bong.
Letsatsi le ne le simolola mo tlhabong ya letsatsi, fa balelapa ba tsoga. Go tloga ka ge mmidi o tlositse mabele jaaka sejosegolo, sefitlholo se se tlwaelegileng e nnile bupi jwa mmidi bo bo bedisitsweng kgotsa mašwi a bodila, le, ka dinako tse dingwe, nama.
Maloko a lelapa gantsi a ne a ja mmogo mo ntlong e kgolo, kgotsa mo mesong e letsatsi le tlhabileng, mo lelapeng. Fa baeng ba ne ba le teng, banna ba ne ba ja pele mme basadi le bana ba ja masalela.
Go ya ka hisetori, banna ba Basotho ba ne ba jela mo lekhotleng moo basadi ba bona ba neng ba ba abela. Banna ba ne ba kokoana mo lekhotleng go nna le seabe mo tshekong, kgotsa mo go thuseng go rarabolola kgotlhang e e tlisitsweng kwa kgosi kgotsa kgosana; kgotsa ba tlotla ka mathata a ga jaana. Ba ba nang le dineo tse di kgethegileng, ka sekai, ngaka moetsi wa ditlama le badira diroto, ba dirisa nakonyana ya bona ba dira diporofešene tse di le go kokoanya didiriswa tse di tala.
Bontsi jwa nako ya bone bo ikaegilwe mo tlhokomelong ya diruiwa tsa bona; fa megoma e e gogiwang ke dkgomo e ne ya tlhagisiwa go tswa kwa Yuropa ba tsere maikarabelo a go lema, tiro e e neng e le tiro ya basadi ka go dirisa dikota tsa go epa mesima le dipetlwana, le fa gore e ne e le banna ba ba neng ba phepafatsa mafelo a mantšhwa a sekgwa go a dirisa jaaka ditshimo.
Ka kakaretso, tlwaelo ya banna e ne e se e e bokete e bile e le ya boitapoloso ntle le mo dinakong tsa go thopa dikgomo.
Ditiro tsa basadi, tse di farologaneng go ya ka setlha le maemo, di ne di le bokete go feta tsa banna. Ba ne ba fiela le go phepafatsa legae, go siamisa sefitlholo, go rwalela metsi, le go tlhagola le go roba dijalo. Se se ka ba tshola mo masimong nako e telele pele fa letsatsi le tlhaga go fitlha fa letsatsi le wela.
Go sila mmidi gantsi go ne go dirwa ke barwedi ba bagolo. Ka dinako tsa tidimalo, basadi ba ne ba tlhabolola magae a bona, ba dila dipota le bodilo ka seretse, ba tlosa matlhaka a a robegileng mo dikgoreng le go dira ditiro tse dingwe tsa selegae.
Nako e nnye ya boitapoloso e ba neng ba nna le yona gantsi e ne e dirisiwa go etela ditsala le balosika. Go tloga ba sa le bannye bana ba ne ba newa ditiro tse di rileng go di dira letsatsi lengwe le lengwe. Basimane ba ne ba disa dipodi tsa lelapa, fa ba ne ba godile, dikgomo. Basetsana ba ne ba thusa bommabona ka ditiro tsa selegae.
Translated by Lawrence Ndou