Tsamaiso ya tse Tshehadi le Madinyane a Tsona
Dikolobe tse kgolo tsa mohlape wa ho ikatisa di na le ditlhoko tse fapaneng le tsa bana ba anyesang le balemi le tlhokomelo e lokelang ho nkwa e le hore ho finyellwe tlhokahalo e kgethehileng ya bodulo, phepo le ho sireletsa mafu.
Ditlhoko tsa tse Tshehadi tse Nang le Bokhachane
E tshehadi, ha e hloke haholo ha e le moimana (e bitswa 'e tshehadi e ommeng' lefapheng lena) empa e ntse e ena le ditlhoko.
Moimana wa e tshehadi o hloka ho ba le tse ding tse tshehadi mme o hloka ho sireletswa letsatsing le futhumetseng, meya e batang le pula.
O hloka sebaka se lekaneng sa ho tsamaya ka bolokolohi le ho itshwara jwaloka kolobe. Diphoofolo tse ngata tse nyenyane ha di sebedise dikarolo tsa madinyana a tse tshehadi. Dihwai tse ding di kwalla tse tshehadi feela dibeke tse seng kae tse qalang ka mora ho nyalana ho tshwara mathata le ho hlokomela e tshehadi ka mora nako ya dibeke tse tharo ho tiisa hore e sebeleditswe ka katleho ebile e imme.
Mokhachane wa e tsehadi o hloka phepo e lekaneng empa ha a hloke haholo. Hoo e ka bang 2 kg ho isa ho 3 kg ka letsatsi le disebediswa tsohle tse hlokahalang ho kopanyelletsa le difaeba tse phahameng jwaloka ditlheferetsi, furu, dijo tse tala (haeba di fumaneha) le bonyane diprotheine tse 12%. Dijo tsohle di tla kgona ho fana ka dijo kapa dipolokwe tsa "e tshehadi le e tona" mme sena se lokela ho etsa bonyane halofo ya dijo tsa tse tshehadi le tekanyo e tswang ho dihlahiswa tse fumanehang ka dihlahiswa kapa tsa kgale kapa tse bodila.
Tlhokomediso: Le ka mohla le se ke la fepa dikolobe dijo tse bodileng kapa tse nkgang mme ka sebele ha ho na nama ya diphoofolo. Nama ke ho ata ha mafu a tshwaetsanang hantle.
Dibeke tse fetileng pele e lebeletswe hore e fane ka letsatsi (boloka ditlaleho) o fetisetsa e tshehadi ho pene ya yona e nyenyane. Ntlo ena, kereiti kapa ntlo ya bodulo e tlameha ho ba bopaki ba lehodimo, bopaki ba kolobe, bo hlwekile haholo mme bo na le bodulo bo bongata ho e dumella hore e etse sehlaha.
Ditlhoko tsa Madinyane a Kolobe a Macha
©National Pork Board, USA
Ho bohlokwa ho hlokomela hore ditlhoko tsa mocheso le tikoloho ya e tshehadi le madinyana a yona di fapane.
E tshehadi e rata ha ho phodile, empa madinyane a hloka mofuthu oo ba o fumanang. Ke ntho e lakatsehang ho ba fana ka 'dihahabi' e leng sebaka sa bodulo se kwaletsweng jwaloka ntlwana ya ntja e nang le sekwahelo se tloswang ho dumella ho hlwekisa le ho shebella habonolo. Dithako tse ntle ka ho fetisisa ke dibeolo tsa phaene. Sireletsa monyako e le hore dikolobe di ka kena empa e seng tse tshehadi; haholo-holo ha o fepa dikolobe ka tsela ya tsona e theko e boima haholo.
E tshehadi, ntle le haeba e le kereiti sa madinyane, se tla sekametse ho robala ho tse diehang ho nyanya mme ho tla ba le tahlehelo ka lebaka la ho senya.
E tshehadi e hloka metsi a hlwekileng a sa thibelwang kamehla a fumanehang. Bana ba anyang ba tla qala ho nwa metsi ho tlatsa lebese la e tshehadi ha dibeke tse mmalwa di le teng.
Ka mora ho beleha, e tshehadi e hloka dijo tse ngata haholo ha e hlahisa lebese. Ho loketse ho fepa e tshehadi e hlahisang lebese 'phepo ya e tshehadi e hlahisang lebese' mme bongata ba yona - 6kg ka letsatsi ha e sa tlwaeleha. E tshehadi e hlahisang lebese ha e ya lokela ho ba le tlala. E fepe ka makgetlo a mararo ka letsatsi ho thibela ho imelwa ke mpa.
Dikolobe tsa bana di tla qala ho ja dijo tsa mme wa tsona ka lebaka la ho tseba ho tloha ka beke kapa ho feta empa dijo tsa e tshehadi ha di silehe ho masea. Ho fapana le ho fa bana dijo tse fokolang ho tloha matsatsing a leshome pele ba tlolwa ho tloswa mme ba fokotsa chelete ya letsatsi le letsatsi ho 250 g (boholo ba lebekere la kofi) matsatsing a mahlano a latelang, Eketsa lenane letsatsi le leng le le leng e le hore tsamaiso ya bona ya dijo e loketse ho mamella dijo tse omileng ha di tlohediswa lebese.
Ditlhoko tsa e Tona
Ka dinako tse ding e tona e bitswa phoofolo e sa hlokomolohuwang haholo polasing ho sa tsotellehe ho fana ka halofo ya diphatsa tsa lefutso, kahoo boleng ba moloko o latelang. Ditlhoko tsa e tona di bonolo haholo:
O hloka pene ya yona ya e tona e tla sebediswa bakeng sa e tshehadi. Kamehla o tlise e tshehadi ho e tona le ho boloka ditlaleho tsa ditshebeletso tsa yona.
Pakeng tsa ditshebeletso e ka dula le tse tshehadi tse ommeng - ho ba teng ha yona ho molemo ebile ho na le phello ya ho rarolla. E tla boela e lemohe e tshehadi e leng mochesong haeba e se ba kentse letsoho mme mohlomong e ile ya ba sebeletsa. Boloka ditlaleho.
Hangata dikolobe di dumellwa hore e be karolo ya mohlape wa diphoofolo tse sa lefellweng. Ho sebeletsa tse tshehadi tse mochesong ho tla ba ho "dumella tlhaho hore e nke nako ya yona". Sena se na le dikotsi tse ding. Sehwai sa kolobe se ka nna sa se ke sa tseba hore na e tsehadi e imme neng le ho tloha hokae le hore na e tona (haeba ho na le tse fetang e le nngwe). Hape, letsatsi le hlakileng la tswalo le ke ke la tsejwa, ho etsa hore ho be thata ho rera.
Haeba ho na le dikolobe tse fetang e le nngwe mohlapeng, di ka nna tsa lwana bakeng sa ya ka sehoohong. E ka sehloohong kapa e tona feela e ke ke ya thibelwa ka makgetlo a mangata ao a sebeletsang e mong le e mong e motshehadi. Sena se ka fella ka tse tona tse kgathetseng, tse nonneng le tse tshehadi haholo kapa haholo-holo, di gilts.
E tona e hloka phekolo e tlwaelehileng le e phethehileng bakeng sa mange kaha hangata e le sekgahla sa mange ho mohlape oohle wa dikgutsana. Sena se fetisetswa nakong ya ho beleha ha metsotso e 6 ho ya ho e 15. (Kalafo bakeng sa mange ha e thata ebile e sebetsa haeba ditaelo di latelwa.)
Fokotsa ho fepa ha e tona ho e thibela ho ba boima bo feteletseng, bo botswa, ba se nang molekane le bompodi. Mokgwa wa hae le chelete ya hae di tla tshwana le bakeng sa e tshehadi e ommeng.
Translated by Bongani Matabane