Mokgatlo wa South African Organic Sector Organisation (SAOSO) ke sekgele moo PGS-SA le Afrisco e ka thusa bahlahisi hore ba amohelehe ka ho hlahisa ke dihlahiswa tsa tlhaho. Ho amohelwa le ho hatiswa ha Maemo a SAOSO ho entse hore ho be le tshebetso ya Afrisco.
Qalong, Afrisco e tla sebetsa tlasasa sekhele sa SAOSO, e kopanetsweng le kgwebo le PGS-SA, e tla theha motheo wa tshepo ya dihlahiswa tse tiisitsweng. Ho na le mekgwa e meraro e fapaneng eo ho tshepahalang-dihlahiswa tseo e le kannete e entsweng ke manyoro - e thehilwe pakeng tsa mohlahisi le bareki
Bahlahisi le bareki ba na le kamano ya botho ka tlwaelo e thehilweg ka setswalle, mantswe a molomo le phihlelo e kgotsofatsang. Morekisi o lefella theko e kenyang e thehilwe ho tshepo ena. Ditshenyehelo tsa dichelete tsa nako le boiteko bo hlokahalang bakeng sa ho theha tshepo ena e ka ba kgolo bakeng sa mohlahisi le moreki.
"Boithati boipiletso" ke moo mohlahisi a etsang dihlahiswa tsa mokedikedi tse sa sebediseng dihlahiswa tsa mokedikedi, hangata ka ho sebedisa lentswe "manyoro" hodima sekwahelo sa dihlahiswa. Bareki ba sa tsebeng ba beha tshepo ya bona ho sehlahiswa mme ba beha kotsing ya ho reka sehlahiswa se tlaase, sa boitshwaro bo hlephileng.
Mokgatlo wa International Federation of Organic Agricultural Movements (IFOAM) o kenyeditse Tsamaiso ya Tiisetso e Kopanetsweng (PGS) e le mokgwa wa ho hlahloba dithaka. Lengolo la PGS le loketse tlhahiso ya nakwana ya boleng ba boleng - ka mohlala, ha bahlahisi ba ne ba tla nehelana ka dihlahiswa tsa bona ho mmaraka wa dihwai.
Ka PGS bahlahisi ba fana ka tiiso ya molao ya hore dihlahiswa tsa bona di entswe ka mokgwa o amohelehang wa ditekanyetso tsa manyoro. Afrika Borwa re sebedisa lentswe 'PGS Endorsed'. PGS e thehilwe boitekong ba sehlopha. Ka tlwaelo, di na le sehlopha sa bahlahisi, bareki le barekisi ba marang-rang, mohlomong ba thusitswe ke setsebi sa temo. Sehlopha se theha ditekanyetso tsa tsona ho ditekanyetso tse amohelehang tsa machaba.
Afrika Borwa tsena ketsa ditekanyetso tsa SAOSO, setho sa Lelapa la Melao la IFOAM, kahoo di amohelowa ke machaba. Sehlopha se boetse se hlahisa setemane sa tlhahlobo le ditokomane tsa ho boloka tlaleho. Ditho tsa sehlopha (bao ha e le hantle e leng dithaka) di etela bahlahisi ka mokgwa wa ho potoloha bakeng sa tlhahlobo ya selemo le selemo.
Diphuputso tsa tlhahlobo di ngotswe mme di fetisetswa ho mohlahisi. Tsena di kenyeletsa eng kapa eng eo ho ka kgonehang hore e se "ho se dumellane" Ka mora qeto ya ho se dumellane le moetsi o dumellwa ho sebedisa logo ya PGS mme a ka rekisa dihlahiswa tsa bona mmarakeng e amanang. PGS-SA (Tsamaiso ya Tiisetso e Kopanetsweng - Afrika Borwa) ke mmuso wa sechaba o okametseng PGS ka bo nngwe e bitswang Afrika Borwa.
Tlhahiso ya mokga wa boraro tsa dihwai e etswang ke setho sa tikoloho. Kgetho ena e loketse ho rekisa ka nako e telele ya marang-rang (mohlala ha o ne o hlahisa dihlahiswa tsa tlhaho ho mohlokomedi) kapa bahlahisi bao PGS e seng kgetho ya bona.
Tlhahiso ya mokga wa boraro ke mokgwa o hlophisitsweng o kenyelletsang phapanyetsano ya ditokomane le ho hlahloba sebaka. Lengolo le fanwa ka katleho ya tshebetso ena. Kahoo, ke jwang ke tsejwang ka molao ke le mohwai wa dijalo?
Kgetho ya PGS: Na ho na le PGS e sebetsang sebakeng sa heno? Haeba ho jwalo, fetoha setho. Haeba ha ho jwalo, na ho na le dihlahiswa tse ding le mmarakeng wa dihwai haufi le ba ka nnang ba thahasella ho theha PGS?
Kgetho ya Afrisco: Haeba ka lebaka leha e le lefe PGS ha e dumellane le wena, kapa o lakatsa ho fumana maraka wa nako e telele wa marakeng wa marang-rang jwaloka barekisi, ebe o sebetsa ho Afrisco. Afrisco ka tshebedisano le SAOSO le PGS-SA e tla etsa bonnete ba hore tswelo-pele ya tlhaho ya PGS e ya ho Afrisco tiisetso ho bahlahisi bao ba lakatsang ho fihlella moketeng wa nako e telele wa maruo (nako e telele ho tloha dihlahiswa tse lekaneng ho fihlela qetellong). Dihlopha tsa dihwai tse nyane di ka theha "sehlopha sa dihlahiswa" mme se sebetsa ho Afrisco bakeng sa "Sehlopha sa Bopaki". Bahlahisi ba ka kopa Afrisco lengolo la bopaki baka bomong.
Translated by Bongani Matabane