Lebollo la Banna ba Basotho
Ho qala ha Basotho banna Pele baromuwa ba tsebisa dikolong, thuto e ile ya etswa nakong ya ho qadiswa, ho behwa sebaka ho fihlela motho e moholo. Baromuwa ba ne ba hanyetsa ho qalo, mme e ile ya e ba e sa tlwaelehang nakong ya dilemo tsa bokolone, haese hara baTlokwa dithabeng. Leha ho le jwalo, dilemong tsa morao tjena, ho bile le phetoho e kgolo, mme bacha ba bangata kajeno ba qadiswa seo se kileng sa etswa kgale.
Ka dilemo tse ngata pele ba qadiswa, bashanyana ba nka hore ho qalea e le karolo ya bohlokwa, e thabisang ya ho hodisetswa ha bona, ntle le hore ba ke ke ba kenya letsoho diketsong tse ding tsa sechaba le ditaba. Ho ne ho ena le sephiri se seholo se pota potileng sekolo sa ho qadiswa, se ileng sa etsahala sebakeng sa bodulo (mophato) se hahilweng sebakeng se kgutsitseng dithabeng, mme bashanyana ba neba sa tsebe seo ba lokelang ho se lebella.
Mophato o ile wa bulwa ka letoto la mekete le mekete e tshwarellang matsatsi a mararo; batswadi le beng ka bona ba qadileng babokane, mme ho ne ho ena le dino tse ngata tsa jwala, le mekete. Hoo e ka bang kakgitla, ba iswa sebakeng seo mophato o tla thehwa ho sona. Ha letsatsi le chaba moshanyana e mong le e mong o ne a iswa sebakeng se ka thoko, moo a neng a bolotswe ke banna ba kwetlisitsweng ka ho kgetheha, ba neng ba itshetlehile ka dikarolo tsohle tsa ho qalwa.
Ha lebollo le fedile, bashemane ba ile ba siuwa metseng e le hore ba hlaphohelwe. Ka mora nako e itseng, sekotlolo se seholo sa meriana, se entsweng ka botoro e hadikilweng e kopantsweng le narcotic e matla e entsweng ka lebone la semela sa leshoma, e ile ya fuwa hore e nwe, ho bolaya bohloko. Mophato e hahilwe ke banna ba ikarabellang bakeng sa tshebetso ya tshebetso, mme ba qadileng ba kenngwa ho yona.
Dikgweding tse tharo tse latelang ba ile ba rutwa pina, tantshi, histori, le mekgwa e metle ya sechaba, ho akarelletsa boitshwaro le boikarabello. Bohloweki, botshepehi, sebete, boikokobetso le tlhompho ho batswadi, baholo le morena ba ile ba hatiswa. Thuto ya thobalano e ile ya eba mofuta wa kgothatso ya ho se febe. Mamello ya mmele e ile ya lekwa ka mahlahahlaha a maholo ho pholletsa le dithaba, mme matla a maikutlo a ho ba dibokeng ka dinako tsohle ho pheta dipina le ho arabela dipotso.
Hangata boroko ba bona bo ne bo utlwahala, kaha ba ne ba ena le kobo e le nngwe feela ya letlalo, mme ho qadiswa ho ne ho tshwarelwa mariha, ha mocheso o ne o atisa ho yela fatshe ka tlaase. Letsatsing la ho qetela la tshebetso, dipitsa tsa letsopa tseneng di sebediswa ho boloka dijo di ile tsa senyeha mme mophato o cheswa, ho tshwantshetsa phetoho ho tloha kgale ho ya ho e ncha. Ba qadileng ba ile ba amohelwa ke morena ka mokete o hlophisehileng.
Ho Qala ha Lebollo la Basadi
Basadi Basotho ba pakeng tsa 15 le 20 ba ile ba boela ba qadiswa; mokgwa ona o ne o sa ferekane ho feta bashanyana, empa morero wa wona o ne o le mong: ho etsa mokete o neng o tla tlisa banana ba dilemong tsa bocha. Hape e ne e le ntho elakatsehang, le hoja e sa hlokahale, qalehong ya lenyalo, jwalokaha ka dinako tse ding e ne e dumelwa ho kgothalletsa ho tswala.
Maemong a mang, ha mosadi ya sa tsejweng a ena le tshwaetso ya monna wa hae a ka mo romela hore a qadiswe. Lenaneo la kajeno le na le tshebetso e ncha, e tlamahane ka boikemisetso ba ho sebedisa mesebetsi ya setso e le letshwao la boitsebiso ba Basotho le bochaba.
Le hoja e latela mekgwa e tshwanang le ya nakong e fetileng, e fetotswe ho amohela maemo a kajeno. Phetoho e ikgethileng ke hore dikolo tsa ho qadiswa ka nako e telele di na le nako e kgutshwanyane ho feta nakong e fetileng, le hoja diteko tsa mamello dintse di le thata haholo.
Translated by Sebongile Sonopo