
Indzawo Yelihlatsi ne Vredefort Leyindingilizi
Transvaal Licembu Lelikhulu
Ngemuva kweLicembu Lelikhulu le Transvaal kwefika iBushveld Complex, lelakhiwa ngesikhatsi linani lelikhulu lelitje imolten naliphushwa kusuka eMantle kuya etindzaweni letiphakeme te Licembu Lelikhulu le Transvaal. Lonamjovo walelitje kulobulula be Licembu Lelikhulu leTransvaal lelakha incenye yelitje leyiyi igneous complex leyavala indzawo lengaba ngema khilomitha latinkhulungwane letimashumi lasitfupha, lokwayenta lenkhulu mhlabawonkhe. le Bushveld Complex nayo yenteka kutfwala emaphesenthi lamashumi lasiphohlongo ePlatinum yemhlaba. Ngulokumnandzi kitsi!
Kepha bekungasiyo imidlalo lemihle leyo. Ngeminyaka letigidzi netinkhulungwane letimbili endvulo, imetiorite lenkhulu yawela emhlabatsini kwaba yintfo lengaba likhulu nemashumi lamabili ku south-west yase Goli. Ishaya kamatima kangangobe lelitje laphakamiseka, kwaba makhilomitha lalishumi ngetulu kwe ndzawo yalo lengiyo. Umphumela kwaba yi Vredefort Dome, lenkhulu kanye nalensha-imeteorite yesisindvo kulendzawo leseMhlabeni (lekala lokungaba ngemakhulu lamabili nemashumilasihlanu ngasemaceleni, nomake incumbi yale crater seyigcwalisekile manje). Lesisisindvo naso sagcibedzela leligolide lebelikadze, ngaleso sikhatsi, lilele ngetulu kwemhlaba, futsi njalo belikadze livikele kuchuma.
Kepha le Vredefort Dome beyinganakwa kangako njengesisindvo sesimo, ekuhambeni kweminyaka, tintfo letiningi letehlukene tafaka phambili imivo yato. Nomakunjalo, luhlolo lolusandza kwentiwa luvetile tintfo kancane, kanye nekuveta nge mvelaphi ye Dome kubonakala shengatsi sekulungisiwe ngulawo ma geologists. Noma nje anginaso siciniseko kutsi lesisindvo singenta idome hhayi icrater, kumele ngikhotsame lolwati lolunemandla lwalabancono kunami bese ngivuma kutsi imeteorite seyikwentile ekugcineni kwakokonkhe!
Translated by
Phindile Malotana
Umoya wemanti, icaborn dioxide kanye naleminye imimoya lephuma kutintfo letishisako teMlaba letihlephukile bese ticala lesimo. Litulu licala...
more
Ngesikhatsi sa 1950, incwadzi lebitwa 'Umphumela: Umhlaba' yakhokhwa lelapho lababhali bacolela kutsi lama dinosaur angabikhona njengemphume...
more
Kungumcabango kutsi tinshwana letincane telicembu le sive sentiwa kuminyaka lengaba ngu 3.07 yemakhulu netigidzi teminyaka yandvulo, esigodz...
more
Uma ubuka kundzawo lengaphandle kwemhlaba nakumnyama ebusuku, konkhe kubukeka kunekuthula....
more
Emuva eNingizimu Afrika, nomakunjalo, lentfutfuko yesisindvo sesayensi sabukeka sitosengca....
more
Linani Lelikhulu lwe Mandla Njengobe le Vredefort bolide ihamba ngelitubane lelikhulu icondze Emhlabeni, litubane layo belingaba semkhatsini...
more
Tintfo letingakajwayeleki tekufundza ngemhlaba nangematje teVredefort Leyiyindingilizi kubhalwe bososayensi ekucaleni kwemnyaka wa 1878....
more
Eminyakeni lemibili yetigidzi tetinkhulungwane endvulo, Bekukadze kute titjalo emhlabeni, futsi luphawu lunye lwemphilo bekuligciwane....
more
iNingizimu Afrika yindzawo lenenhlanhla sibili. Sibusiseke ngelikhaya lelitimele esigodzini sasemhlabeni lesidzala, sikhashane kunekutamatam...
more
Ngaphandle kwesikhala lesikhulu kule Vredefort Leyiyindingilizi, lesisindvo lesikhulu kakhulu lesisele ngemuva kwetinyatselo letiningi, leta...
more