Taolo ya Sebjalo sa Basil

© Louise Brodie

Phetošopšalo

Bjala dibjalo dife goba dife tša go fapafapana gomme o leke go di dikološa mengwaga ye mebedi mo tšhemong e tee.

Poelo - tonnes godimo ga hectare

Motho
Tše foreše: 10 tonnes
Tša go Oma: 1 tonne
Oli: 8 to 10 litres
Palogare
Tše foreše: 15 tonnes
Tša go Oma: 2 tonnes
Oli: 10 to 15 litres
Botse
Tše foreše: 25 tonnes+
Tša go Oma: 5 tonnes+
Oli: 20 litres+

Puno

Go ya ka bogolo bja lesolo, puno ya basil e dirwa ka seatla le ka metšhene. Puno tše pedi go tše tharo di ka dirwa go tšwa go sebjalo se tee.
Ge o buna basil e foreše go bohlokwa go buna mo mesong a fodilego ya go thibela di ponnego gomme o iše matlakala go lefelolong le fodilego ka pela ka morago ga puno. Basil e foreše huetšwa tshenyo ya phefo ka fao themperetšha e swanetše go ba ka godimo ga 7°C.
Puno ya basil ke ya go oma le ya go fiša gomme o dire bonnete bja gore matlakala a omile.
Ge o buna tšweletšo ya oli, diphotlwa tša matšoba a oli di swanetše go ba di bopegile ka matšoba a mathomo. Go kaone go buna mo letšatšing le borutho ka ge se se tla oketša tšweletšo ya oli. O se ke wa nošetša basil ya tšweletšo ya oli matšatši a mararo pele ga puno.
Sega thito 15 go 20 cm ka godimo ga mobu le matlaka a šetšego go go dira gore di gole ka pele.

Poloko

Poloko ya basil e foreše e swanetše go ba 8°C go 10°C. Hlokomela gore ga o hlole tshenyo ya phefo ka go fokotša themperetšha ya bobolokelo. Tshenyo ya phefo e lemogwa ge matlakala a ba le mmala wo montsho.
Bobolokelo bja basil tše omilego bo swanetše go tswalelwa le go ba mo lefelong le fodilego, lefelo la poloko la go oma. Komišo ye ntši bja e dirwa ka commercial dryers and packers.
Dioli tše di bolokwa ka gare ga galase goba plastiki mo lefelong la poloko le fifetšego. Dioli tše di ntšhwa ka steam distillation.

Disenyi

Aphids, Beetles, Leafhoppers, Nematodes, Slugs, Snails, Thrips and Whitefly.

Malwetši

Downey mildew, Fusarium, Phytophthora, Powdery mildew.
Hwetša keletšo ya setsebi sa tikologo le ditiro tša tšhireletšo ya dibjalo go tšwa go balemiši bja legae la gago.

Translated by Lebogang Sewela