Taolo ya Dikolobe tše Golago le tše Gotšego

Karolo ye e bolela ka tlhokomelo ya go tlogediša letswele go dikolobe tše nnyane le dikolobe tše kgole.
Gantši balemi ba dikolobe ba bafsa ga ba lemoge gore dikolobe tša sebjalebjale tša leabeldi tšea dibeke tše ka bago 10 go hlabolla mmele le tiišetšo marapo ao a kgontšhago go gola go tšwa go boima bja pelego bja 1 go ya go 1.5 kg go boima bja polao goba dikilogramo tše 90 go feta mo dikgwedinf tše 6.
Se se ka fase ga maemo a phepo a mabotse, themperetšha, tseno ya moya, go pabalelo ya maphelo, go hlweka, go homotš, thibelo ya malwetši le kalafo le taolo ya diphelakadingwele le stockmanship.
Stockmanship e šupa bokgoni bja mongkgwebo go thoma go lemoga melaetša yeo dikolobe di e romelago ka ga tšona, go mahlokomedi ba tšona ka moka. Tše di tla ba pono, modumo, menkgo, themperetšha le phefo, go gana dijo, go palelwa ke go gola, go hlwekiša lebato le mahu a go fetiša. Lenaneo ke le letelele gome motho dikabelo tla arabela goba a nyaka thušo.

Tomollo ya dikolobe tša bana

Go kgonthiša tšweletšo ye kaone, kgweding ya mathomo morago ga tomollo ya dikolone nnyana go bohlokwa ebile di swanetše go ela šedi.
Le mo nakong ya tomollo ya dibeke tše 6, kolobe ye nnyane e ganetšwa mehola wa kgothatšo ya lapa mo dibekeng tša pele go feta ge di godišitše ke mme ka bo yena.
Lebaka la go godiša ka pele ke go fa kolobe ye tshadi nako ya go fola pele e romelwa morago go ye tona, ka ge e tla loketše go se dira. Kolobe ye tshadi e letetšwe go tšweletša dilitara tše ka ngwaga, eupša gantši e swanetše go hwetša leboo le tee la dibeke tše tharo go boele maemong a botse.
Nako ya tomollo e ya fetoga ebile go na le mohola wa tomollo ya go pharoga. Se se ra go tšea dikolobe tša go nyanyiša tše dingwe tša maatla go ntlong ya tšeo di tlogediša letswele ka pele go feta tše dingwe. Ka baka la phadišano ye nnyane, dikolobe tše nnyane bjale di hwetša sebaka sa go oketša go nwa maswi.
Tshepedišo ya tomollo e a lapiša ka ditsela tše mmalwa:
Dikolobe tše nnyane ganetšwa maswi, ao lego gona mo sekgale sa iri gw kolobe ye tshadi e theoša maswi a yona.
Di tla swanelwa ke go tlwaela go lefelo le le mpsha, menkgo, dijana tša dijo le medumo.
Dikolobe di ka tswakanywa le tše dingwe gomme di tla swanela ke go hloma mafelo a tšona ka dintwa.
Ge dikolobe tša go fapana di kopanywa, go tla ba le methopo ye mefsa ya malwetši le diphelakadingwe, tša go hlohla tselatshonto ya peleng sehlopha sa dikolobe sa pele.

Ditshepedišo ka ga tomollo

©National Pork Board, USA

Molao wa Afrika Borwa o nyaka gore diphoofolo ka moka di laetšwe, se se ra rago gore tsebe ya kolobe ye ngwadišetšego ka tattoo. Nomoro goba maitshwaro a tla ba swana le mohuta woo goba tattoo go mo mong wa kgomo. Nomoro ye e fiwa ke Theft Unit of SAPS gomme ba nyaka gore o tlatše foromo le go lefela khoutu. Mokgatho wa diphoofolo o ka thuša.
Ditshepedišo tša ka mehla mo tomollong di ka akaretša thibelo le kalafo ya mange ka tšhwaana. Mosela le go segwa ga meno a mahlo ga di bohlokwa, eupša tšhwaana ya iron e swanetše go fiwa ka beke ya mathomo ya bophelo.

Tlhokomelo ya dikolobe tše golago

Melawana ye mogolo ya molemi wa dikolobe lka go tlhokomelo dikolobe tše golago ke go fana ka phapoši, yeo e aroganego, ya ka fase ga tšhireletšo le tlhokomelo ya mohlokomedi, yo a swanetšego go netefatša gore dikolobe tše nnyane tše di borutho, di omile, di na le boiketlo, di hlwekile le go hwetša dijo ka swanelo.

Ka lebaka la gore kgolo le boleng bja tswala di laolwa mo nakong ye, go bohlokwa kudu gore dikolobe tše golago di hwetše phepo ye kaone ka moo go kgonegago.
Mošidi yo monngwe le yo monngwe goba koporasi ba na le weaner ration ka 18% go 20% ya proteine, bupi goba pellet. E tla ba e tura eupša peeletšo ye kaone ya mo mohlapeng wa dikolobe.

Tlhokomelo ya batšweletši

Lereo le beilwe sebakeng sa lereo la kgale la ‘fatteners’ ka Seisimane gomme le dirišwa go dikolobe tša bafsa tše tšwago mo karolo ya tomollo tmo debekeng tše ka bago 0 go ya go tše 12.

Dikolobe tše gotšego ke dihlopha seo se sa nyakego dilo tše ntši. Di nyaka fela go ja ka mokgwa wo swana molemi a di fago, ge e le gore ga di tlale ka ditšhila, mouta goba polastiki. 16% ya proteine e swanetše go bopa motheo wa dijo tša kolobe ye gotšego. Go ka ba le dipoloko tše dingwe go tlaletša dijo tša kolobe ka ja dijo tša ka mehla go tšwa disuphamakete, mafelo a maswi, canteens le mabenkele ya merogo. Dijo tše tša kgale di ka dirišwa go okeletša dijo tše di ka ntle le go fetiša ya dikhapohaetrete. O se ke wa fepa khapohaetrete kudu.
bašidi ba bangwe ba tla fana ka koketšo bjalo ka tlaleletšo ya tše di kgethegilego.
Ka lebaka la gore dikolobe di ka se sengwe le se sengwe, ga gore di swanetše go fiwa ditšhila goew di je. Dijo tše kaone dira gore di gole ka tswanelo le kelo ya boleng.

Translated by Lebogang Sewela