Ka Botlalo
Kgwebong efe le efe go boloka dingwala ke seo se dirago gore katlego goba pholotšo ya kgwebo. Go bohlokwa go boloka sengwala sa ditshenyegelo le poelo ya kgwebo – le go kwešiša gore tiro efe goba efe ya temo ke kgwebo. Ka dinako tše dingwe ke kgwebo ye nnyane eupša ka dinako tše dingwe e ka ba ye kgolo kudu gomme go boloka dingwala (swara dingwalwa). Le e le kgwebo ya mebutla yeo e nago fela le tše nne goba tše hlano (mebutla ya ditshadi), peakanyo ya motheo wa go ngwala bohlatse ya go boloka dingwalwa e bohlokwa.
Tšhelete ye e lefelwago dihloko ka moka tša kgwebo e swanetše go ngwalwa. Se se akaretša theko ya mebutla, dihoko, didirišwa tša taolo le tša dijo.
Tšhelete ya letsono go tšwa thekišong ya phahlo goba dihloko tša setšweletšwa se swanetše go ngwalwa.
Tiro efe goba efe goba efe ye e akaretšago le ya tswadišo e swanetše go ngwalwa. Ga go na seo se na le phošo ya go feta ye e lego le fa tshadi lepokisi la sehlaga mo mesong e be o lemoga ge o hwile, bana ba tonyago kudu mo fase.
Go ngwala pego ya matšatšikgwedi ao a tshwešitšwego a bohlokwa.
Dikarata tša Lepokisi
Hoko ye nngwe le ye nngwe e swanetše go ba le karata ya lepokisi eo e ka bewago mo hokong ye nngwe le ye nngwe. E swanetše e bewe ka tsela ye e lego gore o ka se kgone go di hlafuna go diripana le go šireletšwa go tšwa go koloba le go tšhilafala. Gape e ka bewa ka gare ga faele gomme ya hlolwa letšatši ka letšatši.Mo karateng ya lepokisi ngwala se sengwe le se sengwe seo se diragalago go mutla, go swana le matšatšikgwedi a go goela letšatši la matswalo le palo ya masea.
E ba le dikholomo tše mmalwa tša go ngwala noto ya masea ao a sa lego ka sehlageng ka letšatši la 2, 6, 14 go fihlela ba tshwešitšwe. Gape e ba kholomo ya masea a go tlišwa ka sehlageng. Leina goba nomoro poo (mutla wa tona) e šomišitšwego e swanetše go ba mo karateng. (Lebelela mohlala wa Karata ya Lepokisi).
Gape boloka noto ka gare ga faele ya matšatšikgwedi a mafelelo a kalafo e filwego gammogo le matšatšikgwedi go ripiwa ga lenala la leoto, go lekolwa ga ditsebe bjalo bjalo. Go kaone go dula a lekola boima tswalo ya thoto ka bobedi le go gola ga bafsa. Bea tshedimošo ye ka faeleng ya gago.
Matšatšikgwedi a polao a swanetše go ngwalwa le boima bja mebutla ka bobedi pele le morago ga polao. Se se laetša ditseno tše di letetšwego. Go ngwala ka peakanyo ya khomputa go gona, eupša di hlokegago fela ka sehlopheng se se goloo sa mebutla.
Translated by Lawrence Ndou