‘Phefo E Mpe’
Ke be ke na le bana ba ba šupa kamoka, basetsana ba ba tlhano le bašemane ba babedi. Morwedi wa ka Nonkosi. Setlogolo sa ka sa mošemane, Mihlali; o be a dula le nna go thoma a belegwa. Ke be le le mme go yena e bile ke ke be ke mo rata kudu. Ka iri ya botlhano mesong, o ile a thoma go lla.
Ke ile ka leka go mo kgothatša ka bona o kare o thoma go homola nnyana, ka leka go mo iša molaong gore a robale, gomme ka ya go namela tekesi go ya Pinelands mo Cape Town. Eupša ge ke bowa o be a se tšhikinyege e bile a sa arabe. O be a hlokafetše. Ke ile ka bitša moagišane wa ka, monna wa botho ba re ke Peter Nqoboka.
O ile a leka go kwa mošito mo seatleng sa gagwe gomme a be a re 'O sepetše' Yena le mosadi wa gagwe ba ile ba dula fase le nna go rapela. Ge Nonkosi a bowa mathapama, ke be ke sa kgone go mmotša. O ile a ya go yena gomme a bowa a re, 'Mme Mihlali o a tonya.' Napile ke be ke swanetše go no mmotša lebaka.
Mihlali o be a na le bolwetši bja HIV go thoma ge a belegwa, e fela ke be ke be sa tsebe selo ka bolwetši bja HIV, bjale ke be ke sa kwešiši gore gobaneng a phela a lwala ka tsela ye. Sebaka nnyana; morago ga lehu la Mihlali, morwedi waka wo mogolo Nomanani, o ile a nleletša go tšwa Transkei go mpotša gore Nonkosi - Mme wa Mihlali o be a tonya e bile a sa kgone go ja botse.
Nonkosi o ile a re o be a na le bolwetši bja HIV e fela o be a sa tsebe gore seo se se ra gore eng. O ile a tla mo Cape Town go hwetša kalafo, e be a re o nyaka go boela morago gae. Nna ke be ke nagana gore o be a le kaone gomme ke be ke sa nyake go mo gapeletša gore a dula mo, o ile a sepela. Ke ile ka nyama kudu ge a hlokofalela Transkei. Morwedi wa ka Noxolo, o ile a bolaya ke HIV le yena.
Go Hloka thuša ya go Emelela
Ge mosadi wa morwa wa ka, Phikolomzi a romela lengwalo go mpotša gore o swere ke TB, ke ile ka sepela ka ya Transkei go ya go mmona. O be a otile e bile a hloka thušo gore a emelele. O be a sa kgone go šomiša letsogo la gagwe le lengwe kagobane o ile a hwetša stroke, e fela o be a sa kwešiši.
O be sa kgone le go bolela. Ke ile ka dula fao kgwedi ya July le Agostose gomme ka bowa mo Cape Town ka Setemere. Setemere e be e le kgwedi yeo a hlokofetšego ka yona. Mengwaga yeo ge bana le ditlogolo tša ka ba hlokofala e be e le šoro go nna.
Go tia le Ditebogo tša GAPA
La mathomo ge ke ya go sehlopha sa (Grandmothers Against Poverty and Aids), ke ile ka lla kudu, ge ke nagana le ge ke bolela ka se se diragetšego barwedi ba ka ba babedi, setlogolo sa ka le morwa wa ka. Bomokgolo ba bangwe ba be ba kwešiši kagobane se se ile sa ba diragela le bona. Re rapela mmogo gomme Modimo o re thuša go theoša dipelo tša rena ka mahu a bana ba rena.
Ge sa le ke thoma go ya go GAPA ke lemogile gore Aids ke bolwetši bja motho yo mongwe le yo mongwe, e sego malapa a rena fela. Re kwa re na le maatla e bile re lebogela maphelo a rena a bose. Ke ya go GAPA ka Di Labobedi go ya dithutong tša go bina. Re na le difihlolo le teye pele re thoma go bina gomme morago ga fao re ba le letena. Gape re a loga gape re roka dipheta.
Ka Laboraro go na le sehlopha sa go thekga ka ntlong ya Mohumagadi Mbedla, mo setrateng sa rena. Bomakgolo ba lesomepedi šupa ba tla go tšwa karolong ya A, B, C le D mo Khayelitsha. Go na le Bokoko ba bantši mo, ba ba hlokago GAPA. Kile ka emelela mo kerekeng ka lwantšha gore Bokoko ba tle go GAPA, kagobane e re thuša kudu.
Translated by Lebogang Sewela