Civet
Katse ya lešoka ye Civet

© Nigel Dennis

Leina

Katse ya lešoka ye Civet [Civettictis civetta]

Ponalo

Civet ya Afrokira ke e khopana, boya bja yona ke bjo bo ntšhi bjo bosehla ka mmala, ka mebala ye meso ye bego gare ga methala mmeleng wa tšona. Maoto a tšona seripana sa 2/3 ke ye boso, karolo ya boraro ya mosela wa yona e mebala ya methala. Sefahlego sa yona se na le mmala wa go tiya wa bosehla ntle le nko ye bego mabala a mašweu le boso go dikologa mahlo go ya tlase ga sefahlego. Di na le methala ye mešweu le boso mo melaleng ya tšona ye me telele e fihla tlase mo mathokong ya go namelana. Di na le mariri a ma kopana a go sepela ka morago gomme a ka disentimetara tše 3-10 botelele. Di-Civets di na le meeno a 40.
Di na le menwana le dinala tša go sa kgonege go gomela morago. D-Civets di na le matswele a tshela. Hlogo le mmele ya tšona di botelele bjo bo ka fihlago 680-89 ya dimilimetara, mosela o botelele bja dimilimetara tše 445-63, le boima bja digrama tše 7-20. Mmala ke o moso le bošweu goba mebala e bego serolana, methalo le sedikwana. Moriri ke wo motelele wa makgwakgwa le moseleng. Go tšwa go Di-Viverra, Di-Civettictis di ikgethile ka bogolo bja meno a morago le a magolo ke a sephara kudu.

Dijo

Ke diphoofolo tša ja dimela le nama gomme dijo di akaretša nama ya diphoofolo tše hwilego, magotlo, dinonyana, mae, digagabi, digwagwa, molaba, dikhunkhwane, dimela tše nnyane. Dikgogo le dikonyana ka dinako tše dingwe di a tšeewa. Phoofolo ye ya go sepela bošego e ba mafolofolo nako ye e ka bago iri morago ga leswiswi, ge e tsoma dikhunkhwane, magotlo, digagabi, digwagwa, dinonyana gomme di kgona gape go tsea dienywa tša go wela fase.

Pelegišo

Di-Civet tsa Aforika tša ditshadi di mafolofolo ka nakong ya goela ge di fihla ngwaga o mo tee gomme di belega gabedi ka ngwaga. Ke tlwaelo gore di belege katsana e tee go ya go tše tharo ka ngwaga. Ditshadi di rata nako ya goela kuku gomm edi kgona go belega gabedi go ya go ga raro ka ngwaga. Gantšhi di belega katsana ye 1 go ya go tše 4 ka nake e tee. Di-Civets tše nnyane di belegwa di hlalifile kudu ge o bapiša le dijanama tše dingwe. Di hlaga di na le boya bjo bo feleletšego, le ge e le gore boya bja tšona bo lego boswana, bo le bokopana, go feta bja tše kgolo. Maswao a hlagelela a fokola ge o e bapiša le ye kgolo.
Tše di nnyane di kgona go gagaba ge di tšwa go belegwa, maoto a ka morago a kgona go thekga mmele wa yona ka letšatši la bo 5. Di thoma go tlogela sehlaga magareng ga matšatši a 17-18, gomme sešupo sa mathomo sa boiswaro bja go raloka se bonwa ka dibeke tše 2. Tše di nnyane di ithegile ka maswi a bo mmatšona mo dibekeng tše 6. Ka morago ga matšatši a ka bago 42 mmatšona o di fa dijo tša go tiya. Ka kgwedi ya bobedi, di tsoma ka botšona.

Boiswaro

Civet ya Aforika ke šikanoši, ntle le ge e le nako ya go goela. Tsebo ya mekgwa ya dicivet e mellwane ka lebaka la gore di phela bošego le gore di ne sephiri ka mokgwa wa bophelo bja tšona. Di swaya tikologo ya tšona le go dira papatšo ya go ba teng ga tšona ka go ikgohla le go ntšha selo sa go swana le meetse a go tšwa go dikgeleswa mo dilong tša go kaba dimilimetara tša go ka 350 godimo ga mabu.
Mokgwa selo sa meetse se ne maatla a go ntšha monkgo o ka fihlago dikgwedi tše tharo. Di-Civet ke bašikanoši gomme di ne mefuta ya go farologana ya pono, go nkgetša, go kwa le ditsela tša go boledišana. Ka bo tee di ka ba le tikologo tša go swaiwa ga botse. Dikgeleswa tša go kwa monkgo di na le karolo e kgolo ya setšhaba, di tlogela monkgo go bapa le tsela ya go fetiša tshedimošetso bjalo ka gore ya tshadi e setše e loketše nako na go goela. Di-Civets di boikokobetšo ka boiswaro.

Madulo hlago

Di-Civet tša Aforika di phela lešokeng le mo nageng ya go bulega, fela go bonala di hloka khupetšo ya bjang bjo bo telelele goba mo mehlareng tse di ntsi go di neela pabalesego mo letsatsing. Ga go bonolo go di fitlhela mo dikgaolong ye me ntšhi go humana tšhireletšo mosegare. Ga se gantšhi di hwetšwa mafelong a go omelela ka Aforika. Bokaone gantšhi di ka hwetšwa mafelong a nago le meetse a leruri. Go bonala ge di šomiša melete ya leruri goba sehlaga fela go belegela. Ke diphoofolo tše di sepelago bošego gomme ka botlalo di nyakile ba le a yona gomme e tlwaela meetse bonolo e bile e thuma botse.

Moo di hwetšwago gona

Civet ya Aforika, e hwetšwa mafelong a nago le bjang bjo bo ntšhi le mašokeng a borwa le Aforika Bogare. Civet ya Aforika ga e hwetšwa mo tikologong tša go omelela, eupša e ka hwetšwa go bapa le tšhepedišo ya noka ya go leba ka mafelong a komelelo a Niger, Mali, le Chad.

Dibatana

Di bolaiwa ke Ditau, Diphiri le Lengau. Hwetša tshedimošetšo ye okeditšwego ka Civet.