UNelson Rolihlahla Mandela ngokuqoqwa ngu Raymond Louw

© Eric Miller

Ubelethelwe ukuba yikosi

Ipilwakhe yoke uMongameli uMandela bekagade azilolongela ukuba mdosiphambili anguye gadesi. UNelson Rolihlahla Mandela (ngesiXhosa uRolihlahla utjho kobana “ukudosa igatja lomuthi ,kodwana ihlathululo eqhaza, poro ngetjho bonyana umenzimraro ) wavela ngezi 18 zakaVelabahlinze ngonyaka ka-1918 , eQunu eduze kweMtata nge-Transkei ,uyindodana kaNonqaphi Nosekeni kanje noHenry Mgadla Mandela , ebekuyikosana yekosi ekulu yabaThembu.

Ekukhuleni kwakhe eTranskei , babemlolongela ukuba yikosi. Uyise wahlongakala ngonyaka ka-1930, wase akhuliswa namkhana atlhogonyelwa ngumzawakhe, ebekangumjaphethe wekosi ekulu yabaThembu, uDavid Dalindyebo.

Waphasa u-Matric wakhe e-Healdtown Methodist Boarding School waragela phambili wayokufunda e-Fort Hare University College lapha azibandakanya epolotikini yabafundi.Asese khonapho, wahlangana no Oliver Tambo owaba nguMongameli we-ANC ngemva kwalokho .Ngo-1940 bobabili baqothwa ngebanga lokuzibandakanya emitjhagalweni yabafundi.

Umtlami wesqhema se- ANC sabatjha/ ANC Youth League

UMandela wafudukela eJwanishege – okunye okwamenza bonyana enze njalo kwakukubalekela umtjhado abamhlelele wona wesintu – wathola umsebenzi emayini yekgawuda njengonogada. Msinyana ngemva kwalokho watholwa ziinini zakhe, masinyazana wayokubhaqa. Wahlangana no Walter Sisulu, okufana noTambo, owabamkhozakhe omkhulu. USisulu wamkgelebha kobana athole ama-articles nefemu yezomthetho.

Waphetha i-BA degree yakhe ngokofunda ngeposo waqedelela nemfundo zakhe, zeLLB e-Univesithi yeWitwatersrand Bamthatha njengegcwetha ekuthomeni kweminyaka, yabo-1950 nokukulapho avula khona ifemu yezomthetho no-Oliver Tambo .Bekuyifemu yomthetho yabantu abanzima yokuthoma yokuhlanganiselwa enarheni le. 

 Babe batlhoriswa baphathi, ebegade bafuna ukubaqotha edorobheni labantu abamhlophe iJwanisbhege, babase emaplasini. Bazama godu nokobana basuse ibizo lakaMandela lapho kutloliswa khona amabizo wabogcwetha. Kodwana, uMandela bekamdosi phambili wenqhema eziyi-60 eziqinileko zabantu abatjha behlangano ye-ANC ebesele baphela ihliziyo ngendlela yokubusa ye-ANC yokulalela urhulumende, nokubawa izinto ngokuzithoba.

Ekuthomeni bekathethe isiqunto sokobana akhe i-ANC , ibe yihlangano ekulu ngokobana agcugcuzele itjhuguluko ye-African nationalism , nokuzimisela .Igadango lokothoma elathathwa ngonyaka ka-1944 kwakukutlama kwakhe asebenzisana noSisulu kanye no Tambo ihlangano yabatjha ye-African National Congress (ANCYL) lapha abanguMongameli wehlangano le, ngeminyaka yabo-1950.

I- ANCYL yafuna ilungelo lokuba bahlali balapha eligcweleko nokobana babe nomjameli ngepalamende wabo boke abantu beSewula Africa, nobuyiselwa komhlaba ebantwini , amalungelelo we-trade union, ifundo yasmadla yomuntu woke, neprogramu yezamasiko .Kulapho ukuphikisana nolokhu urhulumende akuquntileko kwango-1950 kwathoma khona, nalapho uMandela abamdosi phambili wasmandla wehlangano.

Isenzo sabo sokuthoma kwakukuphula umthetho weskhathi sokubuyela ekhaya . Kwasuka lapho bonyana uMandela ahlale alandelelwa mapholisa.

Translated by Busisiwe Prudance Skhosana

Nelson Mandela Prison Years by Benjamin Pogrund

UMandela nabanye abahlanu aye sebenza nabo, basuswa e-Robben Island badluliselwa entrogweni ye- Pollsmoor, lapha izimo zakhona bezilulula....more