Indlela yemvelo angabiziko yokulawula iinunwana kukobana ukhandele amanaba wemvelo wenlwana. Lokho kungakurhelebha bona ulawule iinunwana eentjalweni zakho. Nangabe kunenumwanana ezimhlobo munye ezinengi, lokho kungatjengisa bona imvelo ayilingani kuhle nanyana iyathikamezeka begodu kungatjho bona iimbandana ezibazumi benunwanezo azikho. Njeke lokhu kutjho bona ayikho akuna-biodiversity eyaneleko endaweni leyo.
I-Biodiversity kunanyana Iinunwanana, nanyana iinlwane ezimhlobo ohlukahlukeneko (isb. iintjalo, iinyoni, kanye namagciwane) zihlala ebhodulukweni. Iimbandana zemvelo zihlala kuhle eendaweni ezine-biodiversity enengi begodu nalapha abalimi bangasasebenzisi indlela yokulima nge-monoculture lapha batjala khona umhlobo munye weentjalo. Eembandaneni ezibazumi kubalwa hlangana ezilandelako: Iinunwana ezibazumi ezifana ne-ladybirds kanye ne-parasitic wasps; iimbhadwa kanye neenrhwarhwa; iinswebu.
I-Biodiversity ingenziwa nqhono ngokubana kungaspreyiwa ngesihlala sokubulala inunwana nangokutjala (nanyana ukungoniwa) kwenunwana zemvelo ezihlala lapho nanyana iintjalo ezizuzako ngenlwana zemvelwezo. Lokhu kungenziwa ngokutjala iintjalo ezikhandelako, njengenkhandeli zebhayoloji, ukubeka iindawo nanyana iintjalo ezikhula ngokwemvelo nokutjala amathuthumbo adosa iinyosi, ukwenza isbonelo.
Ukuspreya ngesihlahla sokubulala inunwana akubulali iinunwana kwaphela kodwana kubulala namanaba wazo weemvelo, kwenze nokobana zingasafa nazispreyiwako begodu kusilaphaza nesistimu yamanzi. kuneendlela ezimbili zokulawula iinunwana: ukuzilawula ngokweemvelo kanye nokuzilawula ngokwebhayoloji.
Ukuzilawula ngokweemvelo
Ezinye iintjalo ezifana ne-khaki bush (Tagetes minuta nanyana i-mbanje ngesiNdebele) ziqotha iinunwana lokha i-marigold igandelela imihlobo eyi-14 obunengi bazo ebuyi-namatodes yeentjalo ezimapharayisadi ezikhamba ne-lesion nematodes kanye ne-namatodes yomrabhu olifindo kuba ngizo ezithinteka khulu. Ukobana istjalo se-marigold sigandelele ngokuphumelela i-nematodes, kufanele itjalwe eenyangeni ezimbili ngaphambi kokobana iintjalo zitjalwe.
Ezinye iintjalo zingalawula kuhle iimbandana ngeendlela ezilandelako: Ngokuvala iintjalo ngokobana uzitjale nezinye. Iinunwana zirhona ukunuukelela iintjalo nanyana ziqothwa liphunga leentjalo ezinye ezitjaliweko. Iisbonelo, istjalo se-rosemary siqotha iimpukani zekhabitjhi. Tjala iintjalo (isibonelo, amathuthumbo) arherha iinunwana eziletha inzuzo (isibonelo, iinyosi).
Tjala isikhandeli sebhayoloji usizombelezise eentjalweni. Engadini encani, iinunwana zingalawulwa ngesitjalo se-khaki bush. Kungaspreyiwa ngebilibili nanyana ikonofula ukuqotha iinunwana.
Biological Control
Iinunwana zidlala indawo eqakathekileko ebhodulukweni kanye naku-ecosystems encani yeplasini begodu kufanele kukhunjulwe bona akusingingizo zoke iinunwana ekuzinunwana ezihle. Iinunwana zirhelebha ukobana ibhoduluko lihlale lilingene, njengoba kutjhiwo ngaphambili, lirhelebha ukukhaziwula ngendlela yokuzilawula ngebhawuloji.
Iinunwana eziletha inzuzo zidla ama-aphids, iintwala, iintethe kanye nezinye iinunwana ezidla iintjalo, ezingasiyingozi ebantwini, iintjalo kanye nenunwana. Iinunwana eziletha inzuzo ezifana ne-ladybird beetles Chilocorus nigritus kanye ne-Cryptolaemus montrouzieri ‘kanye nenlwana ezimapharasayidi ezibizwa – Aphytis lingnanensis kanye ne-Coccidoxenoides perminutus zifuywa ngehloso yokuzithengisa begodu zingathengwa zisetjenziselwe ukulawula iinunwana eplasini ngokwebhawuloji’.
Translated by Busisiwe Skhosana