Izithelo ZeDragon

© Roei Tabak

Yini Dragon Fruit?

Izithelo zedrako ziyisithelo esishisayo somndeni okhuphukayo we-cacti (Cactaceae). Yaziwa nangokuthi i-pitaya noma i-sitrobheli i-pearl futhi iyisihlobo sendabuko saseMexico, Central America naseNingizimu Melika.

Le cactus ekhuphuka njengomvini, enezimpande zezindiza, ikhiqiza izithelo ezinkulu ezingama-scal oval ezinesisindo esiphakathi kuka-150 no-600 g futhi zisuka ebomvu-bomvana ziphuzi ngombala. Endle, yesekwa yizihlahla, futhi isiphenduke uhlobo oluhlaselayo emazweni amaningi, kubandakanya nezindawo ezithile eSouth Africa. Ezinhlelweni zokulima, kusetshenziswa uhlelo olukhulu lokukhulisa ukukhula okuvunyelwe kanye nokuvunwa okulula.

Izithelo zedrako zidliwa ikakhulukazi okusha futhi zidliwa kangcono amakhaza. Izikhumba eziwugqinsi zidonswa kalula ukuze ziveze inyama emhlophe noma epinki ebomvu, ifakwe imbewu emnyama emnyama.

Izinhlobo Zezithelo

Isikhumba sezithelo zikadrako singasukela kupinki noma siphuzi, umbala wenyama ungaba mhlophe, upende okwepinki okhanyayo opinki noma obomvu ngokujulile ngembewu emnyama, efana naleyo yezithelo ze-kiwi.

Kwakuhlala kucatshangwa ukuthi ukunambitheka kwezithelo zedrako kuvame ukuhlotshaniswa nombala wenyama. Inyama emhlophe inokunambitheka okuthe xaxa ngenkathi imifino enenyama epinki noma ebomvu ivame ukutholakala imnandi futhi ijusi. Ngokwenza izitshalo ezingcono, le ndlela ngeke isasetshenziswa ngokuthembekile.

Kunezinhlobo ezintathu ezivame kakhulu ezifuywayo zezithelo zikadrako; isikhumba esibomvana esibomvu nenyama ebomvu, isithelo sedrako esingajwayelekile siphuzi enenyama emhlophe nezithelo zikadrako obomvu obomvu obunenyama emhlophe.

Njengamanje (ngo-2019) izinhlobo ezimbili eziyinhloko zezithelo zikadriza zitshalwa eNingizimu Afrika iHylocereus undatus inenyama emhlophe kanti iHylocereus costaricensis inenyama ebomvu. Zombili lezi zinhlobo zinezikhumba ezibomvana ezibomvana, kepha iHiplocereus costaricensis emnandi kakhulu epinki inoshukela ophakeme futhi ithandwa kakhulu.

Isithelo sikadrako ophuzi iHylocereus megalanthus siyizinhlobo ezigeleza ubusika. Lincane futhi likhula kancane kunezinye izinhlobo futhi lizwela kakhulu izinambuzane nezifo. Simnandi kunezinhlobo ezinombala obomvu. Isimo sezulu saseNingizimu Afrika senza ukuthi izithelo zedrako ephuzi zingalungeli ukukhiqizwa kwasendaweni.

Kutshalwa izitshalo ezintsha zaseNingizimu Melika kanti ezinye zakhiwe eCalifornia, zitshalwa lapha eNingizimu Afrika ukuze kutshalwe izitshalo zezithelo zomdabu zase-'Ndiya 'lapha eNingizimu Afrika ngamapulazi amnandi.

Izinhlobo ezithile zezithelo zikadrako ezifana ne-'Ruby Red' e-Indonesia zithela izithelo kusuka ngoJanuwari kuya kuZibandlela. Izimo zaseNingizimu Afrika, noma kunjalo, azifanele ukukhiqizwa unyaka wonke futhi lolu hlobo luvunwa kuphela ezinyangeni zasehlobo.

Translated by Nsika Khoza