Vho- Mandela vha amba na vhafumakadzi vhane vha khou matsha vha tshi khou lwela mulayo wa u tshimbila wo fara basa

©Dr Peter Magubane
Vho- Nelson Mandela vha amba na lugwada lwa vhafumakadzi vhe vha vha vha tshi kho matsha vha tshi ya Union Building vha tshi khou lwela mulayo wa u tshimbila wo fara basa. Hoyu mulayo wo vha u tshi kombetshedza mudzulapo muṅwe na muṅwe wa Afrika Tshipembe ane o no vha na miṅwaha ya 16 uri a dzule o fara bugu ndaula. U balelwa u ita hezwi ndi u fariwa wa dzula dzhele kana wa tou lifhiswa
Nga murahu ha ṅwaha wa 1959, vhanna vha vha thu vhatsu vho vha vha tshi kombetshedziwa u tshimbila vho hwala basa arali vha tshi khou ya ḓoroboni havho vhane vha kona u shuna vho vha vha tshi dzi fhiwa. Hezwi zwo vha zwi tshi khou itela uri vha tshena vha kone u langa u dzhena na u bva ha vhathu vhatsu. Arali muthu a wanala asina basa o vha atshi fariwa adzula dzhele kana a badela tshelede. Hezwi zwa mulayo wa basa ndi zwone zwe zwa vha zwi tshi vhengeswa nga muvhuso wa tshiṱalula. Nga 1952 muvhuso wa mbo ḓiita uri na vhafumakadzi vha tshimbile vho hwala basa fhedzi zwo mbo ḓi iledziwa.
Nga Ṱhangule nga dzi 9, 1952 vhafumakadzi vho no swika 20 000 vha matsha vho livha Union Building piṱori vha tshi khou matshela hoyu mulayo. Vhafumakadzi vha tshaka dzoṱhe vho mbo ḓi ṱangana vha matsha vha tshi khou itela pfanelo dzavho na pfanelo dza mivhala yavho. Vho-Nelson Mandela vho mbo ḓi ṱangana na lugwada lwa vhafumakadzi vhe vha vha vha tshipiḓa tsha u matsha u amba navho na u vha sumbedza uri vha khou ima navho. U bva kha hoyu matshi ndi hone ho bvaho mulayo wa uri “ wa kwama mufumakadzi wo kwama tombo”

"Musi vhusiwana vhu tshi khou hana u fhela, ahuna mbofholowo ya vhukuma." ~ Nelson Mandela

Mandela 100 - Mandela: A Man of Principle

Brenda Fassie muimbi wa Pop u vhonala atshi khu ṱoḓa u lila musi a tshi khou ṱanganedza vho- Mandela....more

Mandela 100 - The Charm of Mandela

Vho -Nelson Mandela vho ri vha tshi bva dzhele vha ya muḓini wavho Orlando west nga 1990. Vho- Mandela vho hulela kha Vilakazi Street 8115...more

Mandela 100 - The Fight for Freedom

Vho-Mandela vho vha vha tshi funiwa nga vhatikedzi vhavho na uvha tsumbo ya mbofholowo kha vhoṱhe. Vha vhonala sa muthu ono nga mudzimu kh...more

Mandela 100 - The Mandela Legacy

Vho -Mandela vha pfufhiwa nga honorary doctrate ubva kha gudedzi ḽa witswaterrand kha ḽa Johannesburg....more