Semela sa Leqhwa Bakeng sa Salate

©Krzysztof Ziarnek

Semela se bobebo ka lebitso le rarahaneng; semela sa leqhwa sebitswang Kristale senale mabitso a mangata haholo a jwalo ka RosaDe Jericho le amang ka puo ya se Afrikaans. Semela sena se hola ka monyebe hoo se hahabang ka mahlaku a matana a benyang kapa a fahlang hoya makaleng a makgubedu a kwahetsweng ka hokang dibudulwana mme makala ateng aka jowa.

Semela sena senale malomo a pinki hoo eleng hore ho hlahisa ho tiya selotlolo se kopakopaneng ka bongata le ho thunya ha malomo ateng ka bosweu ho potolloha le selemo. Semela sena se letswai haholo fela le a mamelleha mme le holela mobung ka setshelwa sekang metsi a lewatle.

Komello e kenelletseng e le ho phahama ha maikutlo ho sa feleng semeleng, ke hona ho tswallwa Afrika fela se ile sa tsebiswa ke bakganni ba dikepe ho leba California ka mme hotlowa moo esale se itaola semela sena USA.

Tshebediso ya Semela sa Leqhwa

Sehlopha sa ba dipatlisiso Univesiting ya Saga ba Majapane, e bankile lemo tse 20 hoka hlahisa kgwebo semelang sa Kristale sebitswang Barafu eo ba e sebedisang hotswa dibakeng tse omelletseng Afrika Borwa. Hahothwe Barafu ho bolelwa yona Kristale kapa leqhwa ka se Swahili.

Lena ke lebitso le bontshang hlaho ya makala a yona. Barafu ke sehlaiswa se ikgething se hlahang hotswa Japane ho leba Europa le Amerika mme e rekisa hotlowa dolareng tse 80 bakeng la pokotho e nnyane. Kutu le mahlaku aka jowa ale matala ho etsa salate kapa chehe oka a pheha mme o fumane esiti le tatso ya letswai.

Eka boela ya fubetswa, ya hlohlelletswa ho hadikwa kapa ka kgabelwa jwalo ka khukhamba mme e ka tsamaisana hantle ka dijotsa metsing. Ha ileka ya phehwa e tsholwa jwao ka sepinichi. Peo dika jowa nakong e thata haholo ya hlokehoya ya dijo.

Semela sa Leqhwa Jwalo ka Moriana

©Frank Vincentz

Semela sena seka sebediswa bakeng la kalafo ya matshwafo le senya le mafu a bomme esitana le Argentina e sebediswa ho alafa mafu a itseng. Lero le foreshe la mahlaku a teng aka alafa metsi le mosese o bohloko mme e sebediswa hape le ho thoba ho ruruha ha mala. Thuto tsa Majapane di lebisa hotlelella qalong, mme ya bontsha ho fumanwa ha semela sena ele se hodimo ka ho thibela le ho fedisa di amino esiti tse fumanwang hlahisong ya kahong ya diporotheini.

Mme eka boela ya thusa ka ho fodisa maqeba le ho aha kompone e fodisang le ho matlafatsa manonyelletso le mesifa. Mahlaku a sebediswa ho alafa kokwanahloko ya mala le mafu a diphio le sebete. Basesisi ba sebedisa mahlaku ho ikalafa baeng la tsela e telele ya lewatle. Mahlaku a sohleing a sebediswa jwalo ka sesepa le lero esitana le ntsa ya semela se sebediswa ele engwe ya disebediswa tsa letlalo thekisong ya dihlaiswa tse hlapang.

Kgodiso ya Semela sa Leqhwa

Semela sena seka hoditswa hotswa peong. Mefuta e mmedi elng wa monna le wa mosadi dikarolong mme di fumana peo hotswa dikokonyaneng. Ditweba le Mmutlanyana di ala peo. Mme e hloka mobu o motle haholo mme dika holela phepong e fokang ya mobu. Ha se holele moriting hape se tshaba serame. Semela sena sa leqhwa se bokella letswai mme ha morao sentshetse letswai leo mobung. Sena seka latellwa ke dimela ketsong ya sona mobung.

Dithuto di bontsha ha semela sena seka monya chefu e bolayang dikokonyana le tshepe tse boima. Mme thlokomelo e tlameya hoba teng kgudisong ya semela sena ho etsetsa hore di bolokehe tshebedisong ya batho. Ela hloko: Lesedi lena le sebediswa bakeng la thuto le ho tsebisa bohlokwa fela mme dise sebediswi bakeng la keletso ya meriana. Lesedi lena halea ikemisetsa ho nka sebaka sa keletso ya meriana kapa kalafo e nehelanwang ke ba lefapha la bophelo.

Translated by Sebongile Sonopo