Brown Headed Parrot
Inyoni Lenenhloko Lensundvu

© Nigel J Dennis
Brown Headed Parrot.

Ligama

Inyoni Lenenhloko Lensundvu

Kutiveta Kwayo

Lenyoni Lenenhloko Lensundvu ngulenye inyoni leluhlata lenenhloko lensundvu losamphunga. Inelibala lelimtfubi ngephansi kwetimphiko ngasembili ngebhadi lingabonwa kahle uma indiza. Lebholwa lesekhatsi esweni imphunga losa mtfubi. Letinhloko letinsundvu tinemilomo lemhloshana, nalokumnyama ngasegcineni kwendzebe yangetulu. Ungakanani umbala lomnyama lokhona kuyinye. Lamanye awo anemehlo lamtfubi kepha amnyama, mphunga losa mtfubi. Lamanye anemehlo lamphunga lohhwabile njengalesetikhulile.
Onkhe lamancane anemehlo lamphunga lotopele, lophose abemnyama,lobese uyakhanya nasekamadzala anemunyaka munye. Tinhloko letinsundvu tinelibala lelimphunga lelingatsi liyaphela kuya kuluhlata entsanyeni. Letinhloko letinsundvu tineligama lesayensi, lelitsi cryptoxanthus, lelisho kutsi ‘mtfubi lofihlekile’ lichaza lelibala lelimtfubi lelisemaceleni kwetimphiko. Inhloko lensundvu tinyoni letincane. Tingange mfica ngebudze kufaka ekhatsi lomsila lomfisha.

Kudla kwato

Tidla tinhlanyelo letinengi, emantongomane, emagumence, timbali kanye neluju. Tiphindze tingenele emamillet kanye netinsimu temimbila, tiphindze titsatfwe njengetilokatane talokulinyiwe etindzaweni letinye. Tivame kutfolwa ngemacembu labamashumi lasihlanu lapho kukhona khona kudla lokukahle.

Kwentiwa

Tinhloko Letinsundvu titsatfwa kutsi tikhulile natinemnyaka wesibili budzala, kepha tingeke setihlangane tingakafike emnyakeni wesitsatfu noma wesine. Tinhloko Letinsundvu, njengema Poicephus lamanengi, tivama kuhlanganiswa ngesikhatsi sasebusika, khona lapho kukhona leto letitohlangana kowoloyomnyaka. Incumbi yamabili ibeka ngatimbili noma tintsatfu ngemnyaka, timbili letijwayelekile kunamatsatfu kuya kulamane emacandza njengesilinganiso. Sikhatsi sekufukama sivama kubamalanga lamashumi lamabili nesiphohlongo. Incumbi yema brown heads alunyulwa nakamaviki lasiphohlongo kuya kulalishumi.

Kutiphatsa kwato

Tinhloko letinsundvu tivama kutfolwa ngatimbili nangemacembu lamancane, tibonakala ticolela emacembu lamakhulu, tihlahla letindze. Tivama kuhlala kulamagala lasetulu. Tinemahloni futsi tiyatifihla, atibonwa kahle uma tingandizi kusuka kusinye sihlahla kuya kulesinye. Njengemagama etinyoni, tinhloko letinsundvu tivama kutfolwa tindiza netinyoni te Cape.

Latin Name

Poicephalus Cryptoxanthus

Lapho titfolwa khona

Lenyoni Lenenhloko Lensundvu ichamuka eNingizimu Afrika lesemphumalanga. Eningizimu – lesemphumalanga ye Afrika, letfolwa etindzaweni tase Ningizimu Afrika, Kenya, Zululand, Mozambique, Tanzania, Zimbabwe, Mali kanye ne island yase Zanzibar nase Pemba.