Umbikiindaba we-Rand Daily Mail, u-Benjamin Pogrund Usikhumbuza ngoMandela

© Eric Miller

Umtjhagalo Wabafazi Wajameleka

Ngabona uNelson Mandela asemsebenzini ekhotho ngesikhathi sangemva komtjhagalo wabafazi wokulwisana nemithetho yakamazisi ngomnyaka ka-1959.

Iinfuneko zokuthi abantu abanzima bekufanela bahlale baphethe abomazisi babo ngaso soke isikhathi nofana bazithole baqalene nokubotjhwa kwamsinyazana besele zilulelwa nebafazini: iinkulungwana besele zibotjhelwe ukuveza amazizo wokuzimisela ngokuphikisana nemithetho le.

Begade ngimbikiindaba omncani ephephandabeni le-Rand Daily Mail ngisafunda amakghona njengombikiindaba emakhotho kamarhastrada.

Besele ngimazi uMandela begodu wangitjela bonyana ukulalelwa kwamaqala amanengi wabafazi ababotjhiweko kwenzelwa esithomeni somakhiwo lapho amajele abavalelwa kiwo atholakala khona, begodu nokobanyana ababiki beendaba begade bavalelwe ngaphandle ekulaleleni amaqala.

Mina naye savumela bonyana lokhu khona akukalungi ngokomthetho. Ngakhamba ngayokubonana nesikhulu sakamarhastrada begodu nganghonghoyila, ngathusela nokobana ngizakufaka isinghonghoyilo eKhotho ePhakamileko.

Ngemva kwalapho ababikiindaba bavunyelwa ukulale amaqala. Ukusuka lapho ukuya phambili, eemvekeni ezisithandathu, ngahlala phakathi ekulalelweni kwamaqala noMandela hlangana namanye amagqwetha alwela bonyana abafazi batjhatjhululwe nofana okungasenani baphiwe iingwebo ezilula kunalezo abaphiwe zona.

Iincwadi Ezibuya e-Robben Island

Ngokukhamba kweminyaka elitjhumi, lokha uMandela asibotjhwa se-Robben Island, wangibhalela incwadi. Ngokukholelwa bonyana iinkhulu begade zingekhe ziyivumele bonyana ifike kimi, mhlambe bekuliqiniso, wayinqophisa komunye umuntu.

Ukuthi incwadi iyakubani begade kufihleke kilokho ekumumetheko ngombana wayinqophisa kilokho okwenzakalako mayelana nokukatelela umarhastrada bonyana avulele ababikiindaba ekulalelweni kwamaqala. Incwadi le yadlulisela komunye nomunye njengombana begade balinga ukuthola bonyana inqophe kubani, yagcina ifinyelela ezandleni zami ngemva kweenyanga aziimbalwa.

Translated by Johannes Nkosinathi

Mandela and Benjamin Pogrund's Family

Indodakazi yami le-yakhiqiza i-documentary ngevakatjho lakhe leli, ebizwa bonyana yi-‘the last Mile: Mandela, Africa and Democracy’....more

Mandela The Black Pimpernel by Benjamin Pogrund

Kodwana wazifihla, wagcina sekaziwa njengo-Black Pimpernel nokuligama alithiyelelwa ngomdlali odumileko wenovela i- Baroness Orczy umlingisi...more