U tou Lavhelesana na Fungi
Fungus ndi tshimela tshine zwi ya konḓa u tou tshi vhona nga maṱo. Tshi vha na zwithu zwine zwa nga mavhala nga murahu ha musi tsho no zwala kha matavhi tshi ya hula. Kanzhi tshi ya zwala nga u ṱavhanya fhethu hune ha dudela tsha kona u sika dzi fungi nnzhi-nnzhi dzine dza fhedza dzi tshi khou phaḓalala nga muya na maḓi. Tsumbo ya vhuḓi ya Fungus ndi munnda houḽa une wa bva kha vhurotho arali ho vhewa kha plastic lwa maḓuvha o vhalaho. Vhuya kona u sina.Hezwi zwithu zwa Fungal zwi ya kona uya kha ṱari ḽo thabaho kana thanda ya nḓirivhe zwa kona u beba. Zwi ya kona u dzhenelela kha ṱari zwilonda zwine zwa wanala kha ṱari. Fungi iḽa zwithu zwa ndeme kha tshimela na matavhi ubva kha thungo dzoṱhe. Iḽa pfushi dzoṱhe dzi selle dza shanduka muvhala wa vha buraweni kana gireyi. Hezwi zwithu zwine zwa vha na mushumo zwine zwi vha zwo no fa zwi shanduka muvhala wa vha buraweni nga murahuni wavha mutsu uya kha mutshena ha thoma u mela zwinwe zwithu zwine zwa fhefheḓa kha stoma.
Fungi iya kona u lala kha tshipiḓa tsha tshimela, kana mavuni kana kha tsinde. Arali u kavhiwa hono vha hone zwi ya konḓa u langa Fungi fhedzi unga zwikona nga mishonga ya ulwa nayo. Hezwi zwa ulwa na fungi zwi milwa nga tshimela zwa kona ha u vhulaha fungi ubva nga ngomu kha tshimela, malwadze manzhi ane avhangiwa nga fungi ndi powdery mildew (oidium), downy mildew (Plasmopara viticola), dead arm disease (streepvlek - Phomopsis viticola), botrytis (vaalvrot), Eutypa dieback (tandpyn) na ‘Black Goo’ (wortelvrot).Translated by Khalirendwe Nekhavhambe