Monkey
Ṱhoho

© Nigel Dennis
Huna lushaka lune lwa fhirisa 250 lwa dzi ṱhoho kha ḽifhasi, dzi tshi khou fhambanyiswa nga tshivhumbeo Pigmy marmoset ndi 15cm uya kha mandril ine ya vha mithara muthihi u lapfa. Hu kha ḓi vha na uḓaḓa, musi hu tshisedziwa dzina heḽi ngauri uya nga u fhambana munwe na munwe uya shumisa zwine a funa zwi tshi bva kha zwine vha ita zwone.

Dzi ṱhoho dzo ita dzi awara dzi sa fheliho dzine dza ḓaḓisa kha vhaeni hangei safari Afrika, nga mulandu wa u sapfa hune nga zwinwe zwifhinga dza tou nga vhathu. Ndi phukha dzine dza takadza nga maanḓa, dza dovha dza nengisa nga maanḓa ri tshi ḓa kha zwiḽiwa zwa vhathu.

Mafhungo a dzi ṱhoho ndi thaidzi khulwane kha dzi lodge nnzhi na fhethu ha dzi gammba dzi ya kona u dzhena dzi nḓuni dza u bikela. Arali ha thoma u vha na thaidzo fhethu ine ya vhangiwa nga dzi ṱhoho inga si gume ngauri dzinwe dzi tshi bebiwa dzi ḓo vha dzi khou hula dzi henefho uya nga hu savheli. Ine ya vha uri yo ḓalesa hafha Afrika ndi Ververt monkey ri nga guda na nga ha Samango monkey.