Mivhuda

© Karoline Steenekamp

Zwithu zwa Ndeme kha u Itela Mivhudza Vhudzulo ha Mivhuḓa

Musi u saathu renga muvhaḓa u fanela u thoma wa sedza uri u ṱoḓa u i itela nnḓu ya hani - lushaka lwa ho dzula, tshivhumbeo na kudzulele. Munwe a nga tou renga vhudzulo fhedzi hezwo zwi a ḓura vhukuma, zwa khwiṋe ndi u tou ḓi fhaṱela yau. Zwithu zwa ndeme musi u tshi ṱoḓa u itela muvhuḓa vhudzulo ndi:

Vhudzulo vhune ha vha ho tsireledzea kha mutsho. Hezwi zwi katela mirunzi musi hu tshi khou fhisa na u tsireledzwa ho khwaṱhaho kha mvula na muya.

Ho dzula ho fanela uvha na fhasi hune ha vha 0,6 m nga u vulea na 0,5 m nga vhulapfu. Muvhuḓa u fanela u kona u fhufha fhufha hoṱhe na u eḓela u sa kwami tshifhaṱo. Zwinwe zwa ndeme u fanela u kona u dzula na nga maraho wa sedza hoṱhe wa dovha wa kona u tshimbidza zwiḽiwa zwawo u shavhisa uri u sa tshipiwe.

Vhudzulo ha vhuḓi vhu fanela u tsireledza kha phondi dzoṱhe. Mivhuḓa ndi zwiḽiwa kha zwithu zwinzhi zwine zwa khou tshila sa dzi mmbwa, ṋowa, magoya na zwiṋoni.

Mivhuḓa i fanela u tsireledzwa kha ḓuvha mufhiso u a u fanei u fhira 25℃, zwenezwo vhudzulo ha mivhuḓa hu fanela uvha na murunzi kana fhethu hune ha rothola. Arali hu tshi khou fhisesa ndi zwa ndeme u shela maḓi kha ṱhanga zwi fhungudza mufhiso. U rothola asi vhuthada kha mivhuḓa mihulwane fhedzi vhana vha fanela u tsireledzwa kha murotholo.

Musi dzi tshi khou dzula fhethu hune havha ho itwa nga ḓirata ndi zwa ndeme u dzi fha zwithu zwa u dzula khadzo. Hezwi zwi tsireledza milenzhe uri isa dzule i kha ḓirata zwifhinga zwoṱhe zwa ndeme ndi zwa uri ifha muvhuḓa fhethu ha u awela u sa tshitshitwi kha thumbu. Fhethu ha u awela hu nga itwa nga mabulanga kana dzinguvho. Ndi zwa ndeme u dzula ho kulumagiwa hune dza dzula hone.