Manyoro Madala na Mutakalo wa Mavu

© Akkerwijzer

Manyoro madala ndi hone u ṱavha ha zwimela una muhumbulo wa wa khwinisa mavu. Manyoro madala (a vala zwimela) a ita uri mavu avhe na ndeme nga nḓila dzi tevhelaho:
A engedza zwishumiswa a fhaṱa na uri mavu asiṋe
A isa pfushi kha dzi microbes
U shandukisa pfushi. A vala tshimela ubva fhasi kha mavu aisa kha mavu a nnṱha
Legumes iya mona nnṱha ha phosphates na sulphur dza takula nitrogen (N)
Mavu anga fhasi na ḽeyara ya mavu avumba dzi ya kwashekana, zwa ita uri hu kone u dzhena maḓi na muya
Manyoro madala atou vha zwezwo zwine dzina ḽa hone ḽa amba zwone: vhabveledzi vha renga mbeu vha ṱavha, ine inga si kaṋiwe, ine ya ṱavhiwa u tshi khou itela u khwaṱhisa mavu na, chickpeas na lucerne. Ni fanela u zwiḓivha uri dzi legumes dzi shumiswa sa zwimela zwa u thivha zwimela zwihulwane na u nyora, mbeu dzi fanela hashiwa nga nḓila ya u pandela na zwinwe zwitzhili uri hu kone uvha na pfushi.
Manyoro madala a fanela u ṱavhiwa nga mutalo wa zwimela zwo fhambananaho wa kona u dzhena kha mavu adzi faneli u ṱavhiwa fhethu hune ha vha na pfushi. Dzi shuma sa tshilangi tsha tsheṋe na u vala fhasi. Arali i si nga si shumiwe kha mavu, hune ha kha ḓi vha hu dala hu kha kha ḓi kaṋiwa zwa shuma sa manyoro. Zwithu zwine zwa sa vhe zwa vhuḓi nga manyoro madala ndi fhethu hune ha vha uri ho vulea hune havha fhethu hune hu nga si shumiswe kha khalanwaha nnthihi, fhedzi hu ya dzhenelela kha vhundeme ha mavu zwa shumiswa sa manyoro.
Manyoro madala ashuma khwiṋe musi atshi khou ṱuma lurere ndi hanefho hune mavu avhuyelwa vhukuma. Ndi hafho hune ya gwa ya vha nga fhasi ha mavu, arali is tshi kha fafadzelwa nga microbial inoculants nga u ṱavhanya, zwi ya engedza micro-score kha mavu zwa engedza u sina hune ha vha ho no thomiwa mavuni.
Hezwi zwa u sina zwi thoma kha zwine zwa vha hu tshi khou kwashekana zwithu zwine zwa vha uri zwi mavuni nga zwitzhili na zwithu zwine zwa sa vhonale nga maṱo. Ndi hafho hu tshi sikiwa zwithu zwa shango, zwo swifhalaho. Hezwi zwithu zwi vhidzwa upfi u sina nahone zwi vha zwo fara dzi pfushi dzo imaho ngauri uri tshimela tshi kone u hula. Humus i shuma sa tshipontshi, zwine zwa thusa mavu uri avha na pfushi.
Ya thusa na u kwasha mavu ane avha uri o khwaṱha a vumba ya ṱanganisa mavu a muṱavha uri avhe matete zwavhuḓi, na maḓi ane a tambisea na u fhalala ha mavu zwi ya kona usi tsha vha hone.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe