Ndi u kona u ḓivha uri mbudzi yo ḽa mini na uri zwi tshi khou bva ngafhi. U nga tevhela nḓila ya u bveledzwa, u vhewa na u phaḓaladza u swika kha vharengisi. Zwa u humela murahu ndi zwa ndeme u tshi khou itela u sedza mutakalo wa tshitshavha. U kona u ḓivha vhubvo ha tshibveledzwa na zwo tshiitaho zwi ya thusa kha u thivhela u phaḓalala ha vhulwadze vhune vhu nga vha vho vhangiwa nga zwi bveledzwa na zwo zwi itaho.
U kona u tevhela nḓila zwiamba uri u ya kona u tevhela tshifuwo kana danga kha zwiimo zwoṱhe. Ubva i tshi bebiwa u swika i tshi vha ṋama.
U alusa zwifuwo hayani na kha shango ḽoṱhe zwi ya ḓisa tshikhala tshiswa tsha u kona u isa zwifuwo mashangoḓavha. Hezwi zwo ṱuṱuwedza muvhuso na zwifuwo zwa hayani uri zwi shumiwe nga nḓila ine na musi hu tshi ḓo humelwa murahu hu wanale hu sina tshikhakhisi.
Zwi ya sika zwithu zwine zwa thusa kha u langa, kha u bveledza zwiḽiwa ubva kha zwifuwo. Hezwi hu vha hu vhushaka vhukati ha zwifuwo na mutakalo wa muthu na vhushaka vhukati ha u tsireledzea ha zwiḽiwa na u vha zwiḽiwa zwa maimo a nṱha.
U Talusa Zwifuwo Afrika Tshipembe
Afrika Tshipembe, huna mushumo une wa khou shumiwa uri hu kone u tumbulwa National Livestock Identification and Traceability System (I-ITS SA) u ṱanganisi vhaṋe vha zwifuwo na zwifuwo, hune vha dzula hone na u ḓi nwalisa ha muthu nga muthu na u kona u nwala kutshimbilele fhasi.Naho hu tshi vha ho lavheleswa kha zwa u fuwa mbudzi dza u rengisa na u fuwa na u vhulaha, zwi vha zwo katelwa kha hezwo. Ho no ḓi wanala na khaedu kha zwa u panga IT infrastructure. I-ITS SA i nga thusa kha u tsireledza zwifuwo na u thusa kha malwadze na u kona u vhala vhulwadze na u thivhela u ṱaha ha malwadze na u shatiwa nga vhulwadze na u fhungudza u tshinyadzwa ha zwa u rengisa.
(Zwine wa vha u tshi khou vhidza kana u founela vha u fha zwa u bveledza ndi I-ITS SA, zwi vala nga dzi 22 Khubvumedzi 2018.)Translated by Khalirendwe Nekhavhambe