Lebitso
Mmusa (Umbrella Thorn)Lebitso la Selatini
Acacia tortilisTlhaloso
Makgasi a kgorofo a maputswa bobotsho. Sefate se nale kopanelo ya meutlwa e otlolohileng ka meutlwa e hoketsweng mahlakoreng. Meutlwa e mesesane e hola ka bobedi. Dipalesa di etsa sehlopha patsing etsofetseng. Dipalesa di mmala o romo, tshweu, bolo. Dikgetla di kganya bo hlahelletseng, sootho ba kgauta ka mmala mme di ikharile di kobehile. Makgasi amanyane a a fa sefate bonolo, ka tjhebahalo ya lesiba.diphoofolo tse tsomang di ja makgasi mmoho le meutlwa, qetellong ho bobebehadi le nyane le bonolo. Tse tsofetseng, meutlwa e thata e nyahamisa ho tsongwa. Meutlwa e bohale e mesweu, ka tse otlolohileng e hoketsweng.Sefate se pales aka Tshitwe (hlabula) ka dipalesanyana tse teteaneng, dipalesanyana tse tshweu, empa ho palesa ho ikgesa ho itshetlehile puleng. E nale setlabolane sa kanopi e shebahalng jwalo ka sekgele se amahanngwang le sefate sa meutlwa. E fihla boleleleng ba dimitara tse 5-20 ha e hola. Mefuta e mengata ya dinonyana e nka monyetla ka tshireletso ena mme di aha sehla sa tsona ka dikanoping. E nte e hola hanyane ho fihla boleleleng ba dimitara tse 3-5 ka ho hasana ha dimitara tse 8-13.
Dipalesa le ditholwana
E hlahisa dikgetla tse kgolo tse ngata tse jowang ke diphoofolo tse hlaha le tsa lapeng, le batho ka nako e nngwe. Dikgetla di ikharile ka thata,di sootho bo kganyangdi wela fatshe di bulehile. Di bokelletsa bongata ba tsona mme di jewa ka sousu ke diphoofolotse kang Kudu, Impala, Tshukudu le Tlou. Ona ke mokgwa oo peo ya dikgetla tse kwaetsweng di qhalana bakeng sa kwetliso le tswelopele kamora hofeta maleng. Dikgetla tsa sefate di qhalana peledi wa sefateng, sena se di qhalakanya peo ka ho e tlatsatlatsa.Tshebediso
Sefate se sebediswa bakeng sa patsi, finisahara le mabidi a wagon. Kgetla e hlahisa furu e ntle bakeng sa tse fulang mahwatateng le makgasi a nang le tatso, ke e nngwe ya difate tsa difuru tsa nako ya selemo lebanteng la Sahara-Sahelian. Lekgapetla le sebediswa bakeng sa lerapo Tanganyika. Kgomo ya difate e ya jowa mme e sebediswa ele marenene bakeng sa batho ba senang meno. Ke sefate se etseditsweng hokgutlisa poloko India le Afrika. Makala a nale meutlwaa sebediswa nakwana bakeng sa dihoko le dipene. Makgapetla ke mohlodi o moholo wa esete. MaAfrika ka le leng a ile a fetola kgetla lesale la molaleng.MaSenegal a sebedisa methapo bakeng sa seqha, matswallwa a Lake Chad a sebedisa kutu ho etsa seqha sa ditlhapi. MaAfrika a sa duleng sebakeng se le seng a sebedisa methapo e potlakileng ho etsa foreime bakeng sa boitshireletso ba nakwana. Dikgetla le makgasi di nale dikwetla tse hodimo. Diapi le ditshwene di ja dikgetla tse tala, diphoofolo tse ding di ja tse weleng fatshe.