Ditswala tša go fapafapana di a hwetšagala ka Aforika Borwa, ye nngwe le ye nngwe e na le maatla le mafokodi a yona a nnoši. Go kgetha ditswala, balemi ba swanetše go nagana ka tsela yeo ba tla tšweletšago dinonyana, moo ba ratago go di rekiša gona le tšeo di ratwago ka bongwe.
Ditswala tša kgwebo ka kakaretšo ke kgetho ye e kaone ka tseneletšego ya tšweletšo, mola e le gore ba goba dinonyana ka maikemišetšo a tswala gobedi goba tša setšo, e ka ba kgetho e kaone ka tseleng ya mahala goba tiragatšo ye nnyane.
Kgwebo ya Ditswala tša Dikgogo
Dikgogo tša tswala ya kgwebo ke tše di kgethegilego kudu, e ka ba tša go tšweletša mae a mantšhi goba tša nama, eupša e sego gobedi. Di loketše kudu go ba ka tseleng ya tšweletšo ye e tseneletšego.
Dibeelo tša kgwebo gantšhi di tšwa mohloding wa ditswala ge di na le dibeke tše 18. Bontšhi bja ditswala tše hwetšagalago tša kgwebo lehono di tšweleditšwe go tšwa ka mahlakelong a Leghorn e Tšhweu le Hampshire e Mphša, ka Amberlink, Hyline le Lohmann ka e bego mefuta ye e šomišwago kudu ka Aforika Borwa. Nonyana ye nngwe le ye nngwe, go ya ka tatelano, e na le bokgoni bja go tšweletša mae a tshela go ya go a šupa ka beke go tšwa go 18 ya dibeke go ya go 70 ka bogolo.
Le ge e le gore dilaga di beiwa sebaka se se teletšana ka dinageng tše dingwe gomme ka dinako tše dingwe ba ba swara mae ka bokgoni go huetšwa go ya ka leboo la tšweletšo ya mae, ka Aforika Borwa batšweletši ba bantšhi ba mae ba rekiša dibeelo tša bona ge dinonyana di bago le dibeke tše 70 ka bogolo. Sa mathomo, ka lebaka la gore go a tura go boloka dinonyana lebaka le letelele gomme sa gobedi, ka lebaka la gore Aforika Borwa e na le maraka o o sego molaong o o atlegilego wa dinonyana tše di phelago (tše di beelago). Batšweletši ba šomiša tšhelete yeo e dirilwego ka tatelo ya dithekišo tša dikgogo tša go beela, go thuša ka mašeleng a go hwetša dipeela tše mpsha.
Bontšhi bja dikgogokgadika di hwetšagalago tseleng ya kgwebo di tšweleditšwe go tšwa go Leswika le le Tšhweu la Plymouth le mahlakanelong a Indian Game, le Ross, Cobb, Hubbard, Arbor Acres le Hybro e bego tše šomišwago kudu ka Aforika Borwa. Dinonyana ka tlwaelo di ka tomolwa di le ditsuwane tša bogolo bja letšatši. Tšwela pele ye kgolo kudu ya ditšini e dirilwe ka dinonyana tša dikgogokgadika mo mengwageng ye mentšhi.
Ge e le gore e tšere 84 ya matšatši a tšweletšo go tšweletša kgogokgadika ya dikhilograma tše 1,8 go tšwa go 3,25 kg ya furu morago ka di1950s, ka sebjalebjale kgwebong, dikgogo tše di na le bokgoni bja go fihlelela boima bjo ka morago ga matšatši a 33 go ya go 35 ka tlase ga seripa sa bontšhi bja furu. Maano a mafsa a go lebelela tšweletšo ga a lebelele fela dipeelano tša mae goba tšweletšo ya nama ye e kaonafetšego, eupša gape go ya go lekalekana le ka go tiya mo dikotsing.
Translated by Lawrence Ndou