Ukukhuliswa Kweentenetjha

© Judy Stuart

Imithetho Esisekelo Yokukhulisa Iintenetjha

Qinisekisa bonyana ufuya ngestoko esisezingeni elikgamba phambili ongakghona ukusibhadalela. Kunemihlobo yokufuywa ekhethekileko neyenzelwa umkhiqizo womnqopho othileko. Ngokusebenzisa isitoko somhlobo okhambelana neendingo zawo, kwandisa khulu amathuba wokuthi ukghone ukukhiqiza izinga eliphambili lomkhiqizo.
Ngaso soke isikhathi thenga isitoko sakho sokuthoma emthonjeni ophethwe mfuyi othembekako, nozokupha ilwazi elaneleko ngomhlobo owuthengako. Lokhu kufaka hlangana amalanga wokuzalwa kanye nabazali ngokulamana kwabo isilwani ngasinye.
Ungakhulisi ngokuvanga. Ukufana kweemkhiqizo kusiza khulu bonyana ufeze iminqopho yokufuya begodu ukufuya ngokuvanga angekhe kwakwenza lokho. Umfuyi uhlala angazi bonyana zizokuzala umhlobo onjani.
Nangabe ukukhulisa ngokuvanga kwenzelwa ukuthola umhlobo womvango othileko ngesizukulwane esinye, isizukulwanesi kufuze sithathwe njengesokugcina begodu singasasetjenziswa esikhathini esizako. Mhlobo womfuyi esele anelemuko okhethe ukufuya ngokuvanga ngehloso yokuthola umbala ohlukileko, nofana i-satinise nokukuletha umhlobo omunye kokuthoma begodu akghone nokwazi ukususa okhunye okungavela esitjengisweni mbonwesi, bese kwamukeleka ukukhulisa ngokuvanga.
Zombili eduna nesikazi nazijarhanako kufuze zibe sebujameni obuhle bepilo. Leyo esebujameni obuphasi nofana esesikhathini sokuthintheka amaboya kufuze ingamithiswa ukufikela lapho ibuyela esigeni ngokwaneleko. Zombili eduna nesikazi kufuze zibe seminyakeni yobudala emincani, ubukhulu bomzimba ukwenzela bonyana zimithisane.
Iminyaka emincani yobudala yaleyo esese yincani kufuze ibe ziinyanga ezingaba zi-5 - 6 yeziduna nezisikazi. Ukufkhulisa kwesilinganiso esiphakathi nofana ezikhulu, kufuze zibe nobudala bobuncani obuziinyanga ezi-6 - 8. Nangabe kungezikukhu khulu, kufuze uhlole ubukhulu bomzimba baleyo esikazi. Ingahlanganiswa neduna kwaphela nasele ifinyelele ubudisi bobukhulu bomzimba. (Kufuze wazi iimfuneko nemibandela yomhlobo okhethe ukuwufuya). Ezikulu zingahle zibe mraro nange ziliswe isikhathi eside zingazaliswa bezanona ngokudluleleko.
Ungamithisi ngesilwani esinenturhu. Umukghwa omumbi loyo ungadluliseleka esizukulwaneni esilandelako begodu zikghona nokuluma nofana zinghware kumbi. Ezisikazi ezinenturhu azikavami ukuba bazali abahle.

Translated by Johannes Nkosinathi