Rhebuck
Ipunziemlotha

© Roger de la Harpe

Igama

Ipunziemlotha, Grey Rhebuck [Pelea capreolus]

Ukwakhekanokuvelakwayo

Zine silinganiso sobudisi obumakhilogremu amasumi amathathu, kanye nesilinganiso sobude obuphakamileko obumamilimitha amakhulu alikhomba ukuya kamakhulu abunane. Lomhlobo wepunzi unentamo ede, umatsikana kanye nesilinganiso somzimba esiphakathi ngobukhulu.
Ineendlebe ezide nepumulo erondo, kanye nomzimba onoboya obuyiwula kuthi ngaphasi ibemhlophe. Ngeziduna kwaphela eziba neempondo eziqale phezulu, zinqophile begodu zakheke njenge sungulu, kuthi isilinganiso sobude bazo sibemamilimitha alikhulu namasumi amahlanu ukuya emakhulwini amabili namasumi amahlanu (150-250 mm) begodu zibonakala zinamaronjwana esithomeni sazo.

Ukudla/Idayethi

Ipunzi le iphila ngokudla utjani begodu injalo nje izwana nokuvanga umhlobo wokudla kwayo. Zikhetha imitjhana namathuthumbo, kuthi imirabhu, iimbewu, kanye neminye imihlobo yamathuthumbo ziwadle ngenyanga kaMgwengweni ukufikela kuSewula.

Ukuzalanokukhulisa

Zivamise ukujarhana phakathi kwenyanga kaMhlolanja noSihlabantangana, begodu zizala ngesikhathi esisodwa sonyaka. Ngemva kwesikhathi sekambiso yokumitha esiziinyanga ezibunane zizala ilamjana ngalinye.
Nakusele amalanga amathathu ukuthi izale iyaphuma emhlambini leyo esikazi. Ngemva kokuzala unina ufihla amalamjana iimveke ezisithandathu, kube uphele awavakatjhele ayowamunyisa.

Ukuziphatha

Ziba nomhlambi ongazwisisakaliko, umhlambi munye uvamise ukuba namalunga alisumi nambili, afaka hlangana amalamjana, aduna, ekulu kanye nezimbalwa ezisikazi. Kesinye isikhathi eziduna ziphila zodwa.
Zivamise ukuba nomhlambi wazo begodu ziwuvikela ngasosoke isikhathi. Zenza itjhada ngokubhodla, ukuthimula, ukurhuba, kanye tjhada lokurhuga. Zitjhagala imini yoke kodwana nakuthoma ukutjhisa khulu ziyalala ziphumule.
Zaziwa khulu ngekghono lokweqa, ziyagijima ngendlela yokweqa ematjeni, ngokuthi zisebenzise iinyawo zemuva nezaphambi ukurarha nazeqako.

Ikhaya/Indawoyokuhlala/Isikhundla

Zizwana nokuhlala eentabeni, ezinamatje, utjani kanye nemadwaleni.

Laphozitholakalakhona

Umhlobo lo weempunzi awukajayeleki khulu, kodwana usabalele khulu eendaweni eziliwulungeleko. Utholakala ePumalanga kanye neTsjhingalanga Kapa, kezinye iindawo eziwulungeleko ezisetjhingalanga ye-Cape Peninsula, Mpumalanga nesiFundeni seTlhagwini, eendaweni eziphakamileko ze-Lesotho, Free State, kanye nepakameni yeendawo ze-Drakensberg zaKwaZulu-Natal. Zijayeleke khulu eenqongolweni zeentaba nemibundwini.

Iinlwanieziyiingozi/Iinlwaniezidlaiimpunzezi

Zidliwa mabhubezi, izingwe, iimpisi, izinja zephondolwandle ezizumako, iinhlwathu kanye nabophagani nofana iimpungutjha.

Ibuthelelolwazingomangwazo

Ilwazi elingakazali liveza bona ipunzi le (Rhebuck) kususelwa kiyo igama le letshwayo lerhwebo (Reebok) ehlelweni lezemidlalo. Igameli likhethwe ngokutjheja ubukghoni bepunzi le nayigijima ematjeni, begodu namhlanje selibalwa hlangana namagama aphuma phambili.