BIbizo iMapungubwe

Ukutholwa Ekumraro

©Roger de la Harpe

Ngonyaka ka-1933, kwatholakala iliba elingaziwa bona livelaphi eduze kwesamithi yelitje lemvelo indaweni esele liyi-centre piece yeMapungubwe National Park. Ukuthola kobuphaziphazobu, nekubalwa hlangana ubhejane owenziwe ngerhawuda kanye nomncamo ovela ephasineli loke kwarholela ekutheni ama-anthropologists abuyele isikhathini sakade, yobukhosi beMapungubwe.

Iminyaka emikhulu alikhomba eyadlulako kwakungaziwa ngabantwaba bakade esele kwalitjalwa ngabo, kodwana indababo sele yaziwa ngiwo woke umuntu endaweni yamasiko le. Kuyindaba efitjhani eyathoma kade ngeminyaka yabo-1200AD (ejamele i-Anno Domini, nekuyilimi lesilathini ilitjho bona unyaka kaZimu), lokha i-Iron Age metropolis endaweni le ibuswa ziinkosi zama-African.

Iimvakatjhi sele ziza ephageni le ngobunengi ukuzokufunda ngesitjhaba sakadesi esele saphela, begodu singunobangela wokobana kungabanga lani i-Transfrontier park yamemezelwa ngeminyaka yabo-90.

Indawo Yabojakalasi

©Roger de la Harpe
Uthi bewazi nje kobana: Ama-Anthropologists akanasiqiniseko esimaphesendi ayi-100 lokobana ibizo elithi Mapungubwe lavelaphi, kodwana kuqatjangwa bona lavela endaweni le (nanyana endundumeni le) yabojakalasi.

Translated by Busisiwe Skhosana