Sausage Tree
Worsboom

© Shem Compion

Naam

Worsboom [Kigelia Africana]

Latynse naam

Kigelia pinnata

Beskrywing

Die worsboom van Afrika suid van die Sahara is pragtig wanneer dit vol in blom staan. Die bloedrooi tot maroenrooi blomme hang in groot okselstandige trosse. Die geur van die blomme is nie aantreklik vir mense nie, maar wel vir die dwerg epauletted vrugtevlermuis. (Micropteropus pusillus), die boom se bestuiwer.
Soos die blomme afval van die boom, kom diere om te vreet aan die nektarryke blomme. Rooibokke, duikers, bobbejane, bosvarke en dwergpapegaaie vreet almal die blomme van die boom. Grys vrugte ontwikkel uit hierdie blomme en herinner aan worse wat vir maande aaneen groei.

Blomme en vrugte

Die bloedrooi blomme van die Suid-Afrikaanse worsboom gaan in die nag oop en hang aan lang, tou-agtige vrugstele van die takke van die boom. Die geurige, nektarryke bloeisels word deur vlermuise, insekte en suikerbekkies bestuif. Die ryp vrugte hang aan hul vrugstele soos reuse worse van tot 0.6m in lengte en wat tot 6.8kg weeg.

Gebruike

Die skil van die vrugte word gebruik om die gisting van tuisgemaakte brousels aan te help. Die peule word gehou as godsdienstige gelukbringers en afgode en ook om te kook vir ‘n rooi kleursel. Salf word gemaak van die vrugte vir veltoestande en Meyer se papegaaie is lief vir die sade.
Mekoro is uitgeholde stamme en groot wortels van die worsboom en hierdie kanoes is al vir duisende jare die vervoermiddel in die Okavango delta in Botswana. Die ‘worse’ is nie eetbaar nie maar die skil word verpulp en gebruik vir die behandeling van veltoestande, veral velkanker. Die vrug word verbrand tot as en dan vermeng met olie en water tot ‘n pasta wat aan die vel gesmeer word.

Waar hulle gevind word

Die worsboom kom voor vanaf die Sub Sahara tot by die noordelike uithoeke van Suid-Afrika.