Dit neem 'n besondere menslike kwaliteit van 'n man wat 27-jaar van sy lewe in die tronk deur gebring het, die slagoffer van 'n onheilspellende stelsel was waar die doel was om hom en sy mense te onderwerp aan ewige slawerny, om die weduwees en vroue van sy gevangenes te vermaak vir middagete.
Dit is wat Suid-Afrika se president Nelson Rolihlahla Mandela gedoen het, vyf jaar nadat die tronk deure oopgemaak is en hy 'n vryman uitgestap het. Hy is later verhef tot die hoogste kantoor in die land in ’n verkiesing wat as 'n wonderwerk beskryf is.
Slegs 'n paar jaar vroeër was hierdie vroue langs hul mans, ondersteunend van die ras idees wat hulle onder die mantel van die Apartheidsbeleid aangepak het; die grootse plan om die land se 40 miljoen mense in onderdanigheid te hou onder die ystervaste wette wat deur die drie miljoen regerende Afrikaner-nasionaliste opgelê word.
Hierdie vroue het nie sosiale kontak met swart Suid-Afrikaners gehad nie, alhoewel hulle die hande van buitelandse swart diplomate skud, omdat hulle dieselfde kunsmatige "internasionale" klas van persone uitmaak. Vir hierdie vrouens was Suid-Afrikaanse swartmense houtkappers en waterdraers, net geskik vir die menigte take wat deur die beleide wat hul mans uitgedink het, onderhou word. Met daardie status het 'n veranderlike graad van paternalistiese sorg gepaard gegaan.
En as swartmense nie hul gedra het of ooreen gestem het nie, was daar altyd verbanning, huisarres, gevangenis of dood. President Mandela self het amper 'n halwe leeftyd van sommige van hierdie strawwe verduur.
Net een van Apartheid se weduwees het die uitnodiging vir middagete beleefd geweier. Haar man, dr. Hendrik Frensch Verwoerd, was die groot argitek van Apartheid, voordat hy in 1966 deur 'n geskeide parlementêre boodskapper vermoor is.
Hy was die man wat sy volwasse lewe spandeer het om te verseker dat die Afrikaner-nasionaliste hul yster greep en rasse-fantasieë in die geselskap van eendersdenkende mede-blankes in gesegregeerde voorstede kon handhaaf, terwyl hulle die voordele en gemaklike lewenstyl geniet wat moontlik gemaak word deur die lae lone wat aan swart arbeiders betaal was.
Op 94-jarige ouderdom het mev. Betsie Verwoerd gepleit dat swakheid haar verhoed het om na Pretoria te reis, maar sy was 'n beleefde ou dame. Sy het haar afslaan van die uitnodiging versag met die formele voorstel dat die President by haar ’n draai kan kom maak, indien hy ooit in die omtrek sou wees.
Dit het geïmpliseer dat sou die president ooit ongeveer 1 100 km reis na die droë en stowwerige Orania in die Karoo, in die boonste noorde van die Noord-Kaap, waar Afrikaner-nasionaliste 'n stuk grond gekoop het en begin het om 'n slegs-blanke drop te vestig wat in die proses die kleurlinge (gemengde rasse) wat daar gewoon het, uit te wis, hy welkom is om in te loer.
In die lig van hierdie geskiedenis en die verwerping van alles swart - in die nuwe omstandighede van 'n demokratiese Suid-Afrika moes die goedkoop arbeidsbeleide van Apartheid verander word en almal sou hul eie werk ook moes doen om die riole skoon te maak – was daar min verwagting dat president Mandela ’n draai sou kom maak.
Maar dit was skaars ’n oorweging vir ’n president wat die weduwee van die voormalige premier, John Balthazar Vorster, kon vermaak. Dit was as Minister van Justisie dat Vorster met Verwoerd saamgestem het oor sy stel onderdrukkende wette wat ingestel was, ten spyte van hul buitensporige brutale eienskappe.
Dieselfde wette wat Mandela en sy mede-gevangenes as nie-persone hanteer het. President Mandela het na Orania toe gevlieg, tee en koeksisters saam met mev. Verwoerd gehad en het met 'n hand op haar skouer en 'n glimlag wat om sy lippe gespeel het, in Afrikaans die woorde geuiter, terwyl sy die brief uitlees.
"Ek vra die President om die Volkstaat met simpatie te oorweeg en ook die lot van die Afrikaners met wysheid te erken," het haar brief gelees. Sy het verwys na die eis van Afrikaner-nasionaliste om hul eie "mense se staat" te hê waarin hulle die mag sonder inmenging deur die meerderheid sou dryf.
Dit was 'n ietwat dowwe manier om hul eie Apartheid gemeenskap te vestig waar hulle die beleid sou kon voortduur, terwyl demokrasie in Suid-Afrika oral rondom hulle sou vestig en vooroordele afbreek. resident Mandela het onaangeraak gelyk met die parafernalia van Apartheid - soos die "streng privaat" teken by die ingang van die dorp, die standbeeld van Verwoerd met sy "Ek het die weg gewys"-simbool en die afwesigheid van swart gesigte in 'n land waar swartes in die meerderheid in die meeste van die dorpe is.
Hy het vrae oor die "blankes alleen" -styl van die plek mis getrap deur te sê dat hy nie verplig was om toestemming te vra om te kom besoek nie. Dit was 'n bestudeerde poging om te weier om die agtersitplek in te neem.
Translated by Nina Joubert