Ginger

© Louise Brodie

Dzina ḽa tshisaitsi: Zingiber officinale
Dzina ḽo ḓoweleyaho: Ginger

U Talusa Tshimela

Ginger i ṱavhelwa munukhelelo wa midzi yayo. Nga nnḓa ha mavu tshimela tshi vha tshi tshinga muri mupfufhi wa ḓaka na maṱari ane avha matete na tsinde.

Mushumo

Ginger iya shuma kha u bika nga maanḓa kha zwiḽiwa zwinzhi zwa Asian. Inga shuma na musi yo tou ralo kana ya itwa juice, kana ya itwa mapfura ya shuma na kha dzi beverages, pickles, candy na preserves. Iya dovha ya shuma sa mushonga na kha dzi phefumu.

Zwine Mavu Aṱoḓa Zwone Na U Lugisela

Ivha ya vhuḓi kha mavu ane avha uri ndi masekene a vha na muṱavha ane avha uri o limiwa zwavhuḓi. U fanela u shuma mavu nwedzi woṱhe hu saathu ṱavhiwa. Unga thoma u shela 30 m³ ya manyoro. Wa lima zwine zwa swika 500 millimetres wa ṱanganisa mavu zwavhuḓi u sathu ṱavha u tshi khou lugisela dzi ndunduma dza u ṱavhela, hezwi zwiitwa nga dzembe u tshi khou shuma mavu uri avhe zwikwara hune midzi ya ḓo kona u dzula hone.

Mutsho

I funa mutsho une wa dudela, hune mutsho wa hone wa vha vhukati ha 28°C na 34°C. I ya funa mvula nnzhi musi i tshi khou aluwa unga fhungudza u sheledza arali hu fhethu hune ha nesa mvula wa engedza hune ha sa ne mvula. I ya wanala fhethu hune havha madakani u mona na ḽifhasi.

Tshaka

Ginger ine yavha na muvhala wa tshitopi na tshena ndi dzone dzine dza ṱavheswa dzinwe tshaka ndi. Jamaica Oya, na Hawaiian.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe