Lilac Breasted Roller
Lehlake

© Roger de la Harpe
Lilac Breasted Roller.

Lebitso

Lehlake [Coracias caudata]

Tjhadimeho

Boholo bo tlwaelehileng b lehlake ke diinthi tse 14.5. Hlooho e tala ya teng e kgolo, molala o mokgutshwane, maoto a teng a matala le matshehla a makgutswane ebile a manyane. Molomo wa lona o matla ka sebopeho seka atjhe le ntlha ekare haka. Mohatla o mosesane ka bolelele bo lekaneng feela. Mokokotlo and mahetla a sootho. Lehetla la lepheo, bolepo bo kantle ba masiba a fofang le dinoka kaofela di perese. Masiba a pele le e haufi le ona a malelele ebile a matsho. Seledu se sesweu, se hlahisa boperese ba sefuba. Dimpeng lehlake le letala. Molomo o motsho le mahlo a sootho. Lehlake le na le mapheo a maholo ebile ha e fofa e matla.

Dijo

Lehlake le ja bookgolane, kgolabolokwe le mekgodutswane, makgala le dinqanqane. Di ja dijo tsa teng fatshe.

Tswalo

Lehlake le aha dihlaha tse sa furungwang masobeng a difate kapa maralla a masetlaoka. Nako tse ding, di atisa ho hapa masoba a dihlaha tsa dikokomoru kapa diinodi. Le beha mahe a masweu a mabedi ho isa ho a mane, ao a phuangwangke le letona le letshehadi matsatsi a 22 – 24. Ka morao ha matsatsi a 19 madinyane a na le masiba a boputswa.

Boitshwaro

Lehlake le reilwe ka mokgoo o fofang pele ho nako ya kemolo, mofofo ona o potlakile, ha o a teba o tswa bophahamong o lekaneng ka ho rora, ebile o tsamaisana le sello se lerata. Mahlake ohle a atisa ho ba le molekane e mong ebile a hloma naha. Lehlake le tla dula sefateng se shweleng, o ntse o sheba naha ha di batla dijo.Ntlha e tsejwang ya boitshwaro ba lehlake ke hore le tla tsoma diphoofolo tse balehang ha moru o tjha. Le fofa ke lebelo, ebile e mafolofolo ka nako ya kemolo. EHantlentle e kemola “ha e ntse e fofa”. Le atisa ho phela ka bobedi kapa mehlape e menyane, empa e bonwa e le nngwe. Sello sa lona se hodimo se a hlaba se utlwahala e le “zaaa”. Le fall aka dinako, empa bakeng tse ding di atisa ho dula feela moo. Ha le ja, le tla fofela tlase haufi le phoofolwana eo ebile e tla e eja fatshe moo kapa le tla e kgutlisetsa sefateng moo le tla otla phoofolwana eo le be le e kgwenya. Di hloma naha, ebile d atisa ho sireletsa naha eo di fumanang dijo ho yona; ke ka baka lena di atisa ho bonwa tseleng ka bongata. A tebela mefuta e meng ya dinonyana sehlaheng, le ka morao ha nako ya tswalo

Lehae

Merung, masabasabaneng le dibaka moo difate tsa palema di hola di le ding.

Le fumanwa kae

Mofuta ona wa nonyana o fumanwa botjhabela le borwa ba Aforika ho tloha lebopong la Lewatle le Lefubedu Ethiopia ho isa ho bokone be Somalia ho ya ho lebopo ba Angola le bokone Aforikaborwa. Lehae la lehlake ke naha e nang le maoka ka difate tse qaqolohanyweditsweng, masabasabaneng, dinok, empa ha e ke e phela haufi le mahaeng a batho.