Kgang e Potapotileng Winnie Mandela

Pale ya Stompie Seipei

©Eric Miller

Ka morao hore Winnie a lokollwe tibelwa ka hare ho Brandfort o ile a dumellwa ho ya lapeng ka 1986. Ha a kgutla a fumana hore bahaisane ba hae ba ba se le kotsi haholo ho senya batjha ka merusu le mmuso o lefisa maemo a thuso ya pele.

Ka boiteko ba ho thusa ba tshwereng merusung, Winnie o ile a theha Mandela United Foodball Club (MUFC) bakeng sa batjha ba senang tokelo ya ho vouta. Bohloko, sehlopha sena se hopolwa ka batlodi ba molao.

Tlelabo ena e ile ya qwaketsana lebarutwana ba Daliwonga High School, moo sepheto se bontshang ha Winnie le ba Nelson ba le Orlando West ntlo e tjheswa. Dipale di potapota ntlheng ya hore MUFC e ikarabella ka ditlhaselo, ho kwetela le ho utlwisa bohloko. Pale e tsebahalang haholo ke pale ya Stompi Seipehi. Ka 1988 Stompie o ne a ena le dilemo tse 14 a le mokgatlong ona wa MUFC ha a ne a nyamela letsatsing leo.

Mmele wa hae o ile wa fumanwa ka thoko ho Seweto. O ne a shapuwe ha bohloko mme qetellong a a bolawa ka sekere se kutang tshimo. Motswalle wa Winnie, Dr Abu Baker Asvat o ile a mmona bakeng sa temalo ya hae pele a hlokahala, Asvat o ile a tlaleha hore o nale temalo ya boko ya bophelo bohle, o ne a hlatsa mme a sa kgone ho ja. Ka mora matsatsi o ile a tlaleha sena, Dr Asvat o ile bolawa ke banna ba babedi bo ho thweng ke bakudi.

O amahanngwa le ho hakwa ha taere

©Eric Miller
1988 Fireman at the scene of the fire at Winnie Mandela's house

Winnie o ne a potilwe ke kgang e amanang le Mandela United Football Club (MUFC) mmoho le ketso tsa bona. E ne e tshwana le ledilemo tsane tsa tlhekefetso, tlhekatlheko ya maikutlo le ho tjhankane le mathata a Winnie le a hona lesole fatshe. Ho ne ho ena le menyenyetsi e reng mokgwathupelo ya hae a ne emoferefere le ho kgannwa ke sesole.

Ho tse ding tsa dipuo tsa hae tse tummeng, Winnie o ile a phatlalatsa hore, “mmoho, re tswarisana, ka mabokose a rona a mollo le difaha tsa molala re ka lokolla naha ena”. Sena se ile sa buuwa e le ho amahanya le ketso ya ho haka batho melala, ho utlwisa bohloko le ho kenya batho ditaere molaleng mme a tjheswe.

Ho bolelwa hore Winne o ile a nka ketso ena e beha tshebetsong ho ya ka puo ya hae mme ya amahanngwa le ho tjheswa ka ditaere ho etsahetseng.

Kgang e nka boemo bo hodimo

©Eric Miller

Ka 1990 ho thibelwa ha ANC ho ile ha phahamiswa ka molao. Nelsono Mandela mmoho le bo radipolotiki ba bang ba ile ba lokollwa tjhankaneng mme Winnie o ile a kgutlelana le molekane wa hae ka mora dilemo tse 27.

Ka mora moo, tokoloho e ne e le haufi, Nelson le Winnie ba ne ba fumanwa dikopanong le ho etsa dipuo, ba tsamaya ba buwa le hoba diphatlalatsong. Winnie o ile a kgethwa e le hlooho ya ANC Social Welfare ka Lwetse.

Ka 1991, Winnie le metswalle ya hae ya Mandela United Football Club (MUFC) ba ile ba ya tekong ka ho kwetela le ho bolaya Sompie Seipei. Winnie o ile a hlekwa polaong, le ha hole jwalo o tshwarwa dilemo tse hlano tjhanakaneng bakeng sa ho kwetela le se le seng sa disebediswa tsa polawo.

Sena se ile sa fokoletswa ho dilemo tse pedi tse ntshitsweng mmoho le tefo ya 15 000. Teko ena ya le kgang e potileng Winnie e ile ya kena le lenyalong la hae. Seriti sa Nelson le Winnie jwalo ka baratani ba thabileng jwalo ka ha ditaba tsa bona di ile tsa tlala tlala. Ka 1992 bobedi bona bo ile ba phatlalatsa karohano ya bona, ha latelwa ke ho bea meja fatshe ha Winnie maemong ohle a hae ANC. Karohano ya bona e qetilwe ka 1996.

Translated by Sibongile Sonopo

Dilemo tsa ho qetela tsa Winnie Mandela

Ka mora hore kgatello e fele khomishine ya nnete le poyelano e ile ya tswelapele 1996, Winnie Mandela o ile a bitswa ka qoso tseo amehang ho...more

Winnie Madikizela-Mandela

Winnie Madikizela- Mandela ke e mong wa bo mme ba hopolwang ka “Mme wa setjhaba” le mathata ao a tobaneng le ona jwalo ka mosadi wa Nels...more