Kungavumelani emkhatsini wa Winnie Mandela

Indzaba ya Stompie Seipei

©Eric Miller

Winnie wakhululwa ngemuva kwekuvalelwa kwakhe eBrandfort wavunyelwa kutsi abuyele ekhaya ngemnyaka wa 1986. Watsi nakabuya watfola kutsi bomakhelwane bakhe sebavuke babayingoti lenkhulu kanye nentsha bagijimisa imisindvo/kulwa kantsi nahulumende usebentisa emandla ngekuphangisa.

Ngekufaka umfutfo kwentela kulekelela labo lababambeke kulenkinga, Winnie wasungula Licembu Lebhola le Mandela (MUFC) kwentela lensha. Ngalokubuhlungu, lelicembu likhunjulwa ngemidlalo yalo yekuvikela kanye nekunakekela sive. Lelicembu lashayisana nalabanye bafundzi base Sikolweni Lesiphakeme sase Daliwonga, le miphumela yalapho yabona kusha kwelikhaya la Winnie na Nelson Mandela eOrlando West lisha libangumlotsa.

Tindzaba tagegeleta le MUFC ngekutsi ngiyo lesuse loko, kutfumba kanye nekuhlukumeta. Lokungukona kwatiwa kahle ngaloku kwakuyindzaba ya Stompie Seipei. Ngemnyaka wa 1988 Stompie bekaneminyaka lelishumi nakune budzala lobe akadze akulnkampani ye MUFC ngesikhatsi anyamalala ngalelinye lilanga. Umtimba wakhe watfolwa muva etigangeni letingaphandle tase Soweto. Abeshaywe kamatima wase uphindzeuyabulawa ngetikero tasengadzeni.

Umngani wa Winnie Dokotela Abu Baker Asvat abeke wambona ngalokulimala kwakhe ngaphambi ashone. Asvat wabika kutsi Stompie abelimele ingcondvo yakhe, abehlanta futsi angakhoni nekudla. Emalangeni lambalwa ngemuva kwekubika loku, Doketela Asvat wabulawa ngemadvodza lamabili lebekavele ungatsi tigulane.

Kuhlanganiswa neKwekugaba

©Eric Miller
1988 Fireman at the scene of the fire at Winnie Mandela's house

Winnie wagegeletwa nekungavumelani ngenca yekuhlangana kwakhe neLicembu Lebhola leMandela (MUFC) kanye nemisebenti yalo. Kubonakala shengatsi iminyaka yekuhlukunyetwa, kwetfuka kwemtimba Kanye nelwati lwasejele kanye nekuvalwa sekwente Winnie wabalukhuni waphindze wacalwa kubukeka njengelisotja lelisemhlabeni. Kwabanemahemuhemu latsi kuchumana naye kucala kuba kulwa futsi kubekuchutjwa busotja ekhatsi.

Kuyinye yetinkhulumo takhe letatiwako, Winnie uveta kutsi, "kanyekanye, sandla ngesandla, ngemabhokisi etfu emetjiso kanye nekwekugaba kwasetintsanyeni sitawulikhulula lelive." Loku kwashiwo njengentfo yekulungiselelwa kwe 'kwekugaba', indlela yekugcilata kanye nekubulala ngekuphocelela lithayi esifubeni semuntfu nekulibasa ngemlilo. Kutsiwa Winnie wagcizelela lesosento enkhulumeni yakhe futsi wahlanganiswa etintfweni letiningi tekugabisa.

Kungavumelani Kwatsatsa Indzawo Yako

©Eric Miller

Ngemnyaka wa 1990 lokuvalwa/kumiswa kwe ANC kwaphakanyiswa ngalokusemtsetfweni. Nelson Mandela analetinye tiboshwa tepolitiki bakhululwa ejele wase Winnie uphindze uyahlangana nemyeni wakhe ngemuva kweminyaka lemashumi lamabili nesikhombisa.

Ngemuva kwaloko, ngekukhululeka kwelive lobekuvela dvutane, Nelson na Winnie bebabambeka emihlanganweni kanye nasetinkhulumeni, eluhambeni kanye nakutintfo tetintsatseli. Winnie wakhetfwa waba yinhloko Yetemafa Letibukele Bantfu ku ANC ngenyanga ye Nyoni kulowo mnyaka.

Ngemnyaka wa 1991, Winnie nalabanye benhlangano ye Licembu Lebhola le Mandela (MUFC) babekwa licala lekutfumba kanye nekubulala Stompie Seipei. Winnie wasuswa ekubulaleni, nomakunjalo watfola sijub seminyaka lesihlanu ejele ngenca yekutfumba kane kanye nemnyaka munye wekususa umsindvo. Loku kwancishiswa kwaba yiminyaka lemibili yesijubo lemiswako kanye nenkhokhelo Yema Randi Latinkhulungwane letilishumi nesihlanu.

Lelicala kanye nekungavumelani lokwakugegelete Winnie kwatsatsa indzawo emshadweni wakhe. Lesitfombe sa Nelson na Winnie njengetitsandzani sacala kushabalala njengemahemuhemu elutsandvo lolucala kugcwala/kwatiwa. Ngemnyaka wa 1992 lalababili bamemetela kutsi bayahlukana, kwalandzela kuyekela kwa Winnie etikhundleni takhe tonkhe ku ANC. Kuphela kwemshado wabo ngalokusemtsetfweni kwaphuma ngemnyaka wa 1996.

Translated by Phindile Malotana

Iminyaka ya Muva ya Winnie Mandela

Ngemuva kwekubulawa kweLubandlululo kanye ne Liciniso nekuBuyisana Kwakhomishana kwacala, Winnie Mandela wabitwa ngekumbandzanyeka ekuhlasel...more

Winnie Mandela

Winnie Madikizela-Mandela ukhunjulwa kahle ngekuba ngu "Make we Sive" Kanye nekuhlupheka lakutfola njengemfati wa Nelson Mandela ngesikhatsi...more