Boitsebiso ba Boemo ba Mmele ka Dipodi

©Courtesy of American Dairy Goat Association
Boemo ba mmele ke tekanyo ya mehlodi ya mmele diphoofolong. Boemo ba mmele wa phoofolo bo bontsha hore na mafura le diprotheine (mesifa) di fumaneha jwang bakeng sa tlhokomelo, bokhachane le tlhahiso. 'Body Condition Scoring' (BCS) ke sesebediswa sa bohlokwa bakeng sa dihwai ho ntlafatsa tlhahiso, ho fepa le boiketlo ba diphoofolo tsa bona.
Body Condition Scoring (BCS) e na le mabaka a ikgethang ho dipodi tsa lebese tse kang sethala sa ho hlahisa lebese le ho hlahisa lebese ho atolositsweng, tekanyo ya tlhahiso, sethaleng sa ho hlahisa lebese ho latela ho ikatisa, dilemo tsa pele ho hlasimolla le ho theha mmele.
Podi ke motswako ya kgethollo mme ha e chese ditlheferetsi hammoho le dikgomo le dinku. Ka lebaka lena, dipodi tsa lebese di ke ke tsa boloka boemo ba mmele ka makgulo a sa amoheleheng a le mong. Di hloka matla a mangata le diprotheine, haholo-holo ka tsepamiso le / kapa furu ya dijo-thollo.
Ka karolelano podi ya lebese ya Saanen ya U.S. e hlahisa boima ba mmele wa yona ka hodimo ho 5% ka lebese ka letsatsi, ka matsatsi a fetang 305 (dikgwedi tse 10). Ho phaella moo, e ka hlahisa bana ba bahlano ka selemo. Tsela ena ya tlhahiso e hloka tekanyo e nepahetseng ya phepo.
Boima ba podi bo fetoha nakong ya potoloho ya ho hlahisa le ya ho hlahisa lebese. Diphoofolo tse phahameng tse hlahisang di tla lahlehelwa ke boemo ba mmele ka mora hore di fete mme nakong ya tlhoro ya ho hlahisa lebese, kahoo ho fepa ho lokela ho fetolwa ho amohela ditlhoko tsa phepo. Diphetoho tsa boima ba mmele di lokela ho fokotseha ka ho rera lenane la phepo hantle. Ho tlhoro ya ho hlahisa lebese, podi e hlahisa dihlahiswa tsa yona tse mafura mme e ba e nyenyane. Nakong ya bosiu ba ho hlahisa lebese e lokela ho beha boima ba mmele hape o na le matlotlo a lekaneng bakeng sa moimana o latelang le ho hlahisa lebese.
Ha ho lakatsehe bakeng sa tse tshehadi ho lahlehelwa ke boemo ba mmele nakong e omileng.
Baokamedi ba dipodi tsa lebese ba atisa ho kgetha ho hlaphola (nako ya ho etsa bana pele) ba bang ba tse tshehadi ba nang le dikgwedi tse 12 ha ba ntse ba tshwara "selemo se le seng" le ho di hlasimolla dikgwedi tse 18 kapa tse 24. Dikgetho tsena tse fapaneng di hloka mananeo a fapaneng a phepo mme di baka BCS e fapaneng haholo.
Dipotsanyana tse hlahisang lebese tsa selemo dihlahiswa di na le dikgwedi tse 7 ho isa ho tse 9 mme di ntse di hola haholo ha di le baimana. Hangata di na le di BCS tse fokolang ha di ntse di fokola ebile ha di kgone ho fepa bana ba dilemong tse ngata. Tse tshehadi tse hlapolang dikgweding tse 18 ho isa ho tse 24 tse nyenyane tse atisang ho bontsha BCS e phahameng mme e lokela ho laoloa ho fokotsa maemo a hodimo pele e eba teng.
Dintho tse ding (ntle le ho fepa) di ka nna tsa ama boemo ba mmele ka dipodi tsa lebese. Tsena di kenyelletsa dikokwana-hloko, ho senya malwetse, mafu a dikokwana-hloko kapa baktheria le mathata a meno.
Boemo ba mmele bo kenang ka dipodi tsa lebese bo fapane le ba dikgomo tsa lebese. Dipodi di boloka boholo ba matlotlo a tsona a mafura ka maleng. Ka lebaka leo, tsamaiso ya mmele ya marang-rang ya diphoofolo tse entsweng ka dipodi e entsweng e akarelletsa ditekanyo tsa mafura a brisket hammoho le tekanyo ya mafura a fatshe sebakeng sa lumbar.

Translated by Bongani Matabane