Bolemi Bja nama ya Pudi mo Afrika Borwa

© Gerrit dos Santos
Dipudi di tšweletša digwaši, matlalo le maswi eupša le lebaka le legolo la go swara dipudi ke tšweletšo ya nama. Se se bile le seabe go nama ya dipudi e hlama karolo ya setšhaba sa dipudi mo lefaseng. Nama ya dipudi e tšwa go mašaledi a dipudi tša Boer, dipudi tša tlhago, gammogo Angora tše kgolo le dipudi tša milch (dipudi tša maswi). Chevon le yona e tšwa go dipudi tše tona, tša bana. Ditšweletšwa tše dingwe tša dipudi go swana le ditšweletšwa tša maswi le boya bja dipudi, di bonwa primar bjalo ka ditšweletšwa tše kgolo goba tše nnyane.

Kgwebo ya mašaledi a dipudi e huetšwa ke mohola wa ekonomi wa ditšweletšwa tše - ka mantšu a mangwe, maswi a sego botse le digwaši tša kgale di a bolawa go dira nama. Polayo ya setšo ya dipudi ya tšhomišo ya setšo, ke thekgo ya intasteri ya bolemi bja dipudi mo Afrika Borwa, gomme se se tlaleletšwa ke dipudi tša Boer gantši le dipudi tša tlhago tše di lekanago (tša sehla) dipudi tše kgolo tša Angora. Bontši bja dipudi (gantši, dipudi tša tlhago goba dipudi tša tswadišo) tšeo di dirišetšwago nama ya pudi mo Afrika Borwa di bolawa ka tsela gomme di šomišetšwa setšo le sedumedi. Boerbok SA e eletša papatšo ya nama ya dipudi tša megwaga ya magareng ga dikgwedi tše 3 le 12 go tswala poelo ya mašaledi a sego boima bja go feta 23 kg.
Go ya ka Kgoro ya Afrika Borwa Kgoro: Temo, Kagodikgwa le Boruahlapi (DAFF) dipudi di hwetšwa mo nageng ka bophara ka Kapa Bohlabela e le (39%), Limpopo (18%) le KwaZulu-Natal (13%) di le diprofense tša ditšweletšo tše kgolo, di na le seabe sa 70%, sa dipudi tše phelago tše di tšweletšwago mo Afrika Borwa dinyakišišo tša 2017).

Polayo ya Dipudi

Go akanywa gore gare ga 0.5 go ya go 5% ya tswadišo ya dipudi tše di bolawago mo Afrika Borwa di feta mo tseleng ya polayo ya semmušo. Dipudi tše šomišwago go setšo di rekišwa di phela ebe di bolawa ka setlwaedi. Dipudi di bolawa ka tsela ye e itšego tša manyalo: Go ya ka setlwaedi sa malapa, moo e lego gore go ja ga nama go kgaoletšwa go batho ba ba itšego.
Mo dipolokong, dingaka tša setšo di swanetše go nwa madi le go apara gallbladder tša pudi bjalo ka ka serwalo sa ahlogo. Ka morago ga molete wa banna, go ketekwa tsela ya go feta ka nama ya pudi ya go bešwa l lehea.
Go ya ka Kalahari Kid Corporation, kgwebo ya go bolaya dipudi ka lebaka la thomelontle go swanetše go latela maemo a strictest halal le melawana ya ISO le go bolawa ka ntle, ka tumelelo ya ZA105 in Groblershoop in the Northern Cape. Colesberg abattoir e a šomišwa le ge go hlokega, abattoir ka De Aar.

Translated by Lebogang Sewela