Vervet Monkey
Ikghabu yomhlobo we-Vervet

© Nigel Dennis

Igama

Ikghabu yomhlobo we-Vervet [Chlorocebus pygerythrus]

Ukwakheka Nokuvela Kwayo

Eziduna zinesilinganiso sobudisi esibalelwa emakilogremuni asithandathu (6 Kg) kanye nesilinganiso sobude umuyimitha yinye nanye (1.1 m), kuthi ezisikazi zibe zincazana begodu zinesilinganiso esimakhilogremu amane (4 Kg).
Umhlobo lo weenkghabu unomzimba wesikhumba esimlotha okurhanyazelako kanye namabala anzima ebusweni. Imida endungulele amehlo imhlophe, kuthi incenye yesiphetho somsila kanye neenyawo zayo zibe njalo. Izitho zayo zangasese zesebaleni begodu zitshwayeke nemibala emibili obomvu kanye nohlaza.

Ukudla/ Idayethi

Inomukghwa wokubasilwani somhlobo odla koke, ukudla kwazo okunengi kufaka hlangana iinthelo, amathuthumbo, amakari kanye neenunwana.
Lomhlobo ohlangana neemfene ezinengi onekghono lokuhlukanisa imibala, begodu lokho kuzisiza bona zikghone ukuhlukanisa phakathi kweenthelo ezisesehlaza kanye nezivuthiweko.

Ukuzala Nokukhulisa

Zivamise ukuzala ngesikhathi esithileko sonyaka ngemva kwesikhathi sekambiso yokumitha esimalanga alikhulu namalanga amasumi amane begodu amadzinyanazo avamise ukuzalwa phakathi kwenyanga kaNtaka kanye noMrhayili.
Ukuzala ngokubuyelela nofana ukukhambisana kweenkhathi kuvamise ukuba ngaphezu kwesikhathi esithilileko sonyaka begodu kuvamise ukuthi sikhambisane nokwanda kokudla.

Ukuziphatha Kwazo/ Nokuhlalisana

Zimhlobo weenlwani ezizwana nesakhiwo sokuphilisana tle, begodu zivamise ukuhleleka nemihlambi evamise ukulawulwa nofana yande khulu ngalezo eziduna.
Ezisikazi azikavamisi bona zisukele umhlambazo ezizalelwe kiwo, kodwana eziduna zona zivamise bona ziphume ngesikhathi sekukhula. Nazidlako enelungelo namandla wokudla qangi ngedala.

Ikhaya/ Indawo Yokuhlala/ Isikhundla

Ukuba khona kwemithi emide, iindawo ezimanzi nofana iiyalo kwenza bona ukunaba umhlobo lo kube banzi khulu eendaweni ezikhethekileko ezikulu. Zaziwa khulu njengeenlwani ezibomakekere ezitholalaka eencenyeni zesiphetho samahlathi

Lapho Zitholakala Khona

Kunemihlobo emibili yeenkghabu eSewula Afrika kuneenarheni ezibizwa nge-tropical African countries, imihlobo le yaziwa ngokuthi yi-Vervet kanye ne-Somango monkeys. Zombili njalo zihlala emithini bezidla neenthelo, begodu ziyingozi, zingenza nomonakalo omkhulu khulu eenthelweni ezitjaliweko zemakhaya nofana ezisemasimini walezo ezithengiswako.
Umhlobo lo weemkghabu (Vervet monkey) zijayeleke khulu eSewula Afrika zombelele, begodu zitholakala khulu eendaweni lapho kutholakala zoke iindingo zokuhlala kwazo. Ukunaba kwemithi kanye namagatjawo engalawulekiko kwenze bona kube lula ukunaba nokusabalala ngokomlando komhlobo lo weemkghabu.