Atjalwa njani Amabele

©Rik Schuiling TropCrop-TCS
Amabele sitjalo esikhula msinya esitlhoga amazing aphezulu womtjhiso ukobana simile besikhule, kodwana amazinga phezulu aphungula isivuno. Amazinga aphezulu ahlangana kwe-27 ukuya ku-30°C atlhogeka ukobana isitjalo sikhulu lokha nakaphasi kona istjalo. Amabele akatlhogi ukuthelelelwaa kodwana kufanele atjalwe ehlabathini emanzi. Aba mahle kunesphila lokha nakunesomiso. Anatjalwa ngokudlheganiswa nentjalo ezimabhontjisi ezifana ne-cowpeas elethe inzuzo esuka ku-nitrogen elethwa mabhontjisi.
Amabele akhula eendaweni ezinezulu eliphasi ukuya kweliphezulu begodu kufanele atjalwe ku-2.5 cm uwahlome ngomuno ehlabathini elidaka) ukuya ku-5 cm ehlabathini eyisanda. Amabele athanda izinto ezona ibhoduluko begodu aba mahle ehlabathini enetjhefu ebulala iintjalo ezinengi.
Amabele akathandi imulwane Kanye namalwelwe alethwa mabhukutheriya angarholela ekutheni kube nesivuno nesincani sekhwalithi ephasi, nanyana kunjalo angalawulwa ngokusebenzis imbewu engana malwelwe.
Tjheja godu amabele kobana akanyo i-chilo borer, maize stalk borer, aphids, Kanye ne- bollworm.

Ukuvuna Amabele

Ukutjala amadlelo yindlela engabizi yokwenzela iinlwane ukudla. Kuyindlela ehle ukuvuna amabele ngomtjhini, kodwana nakusphila kungenziwa ngesandla iinhloko zazo zonyiswe ehlabathini. Nange kusikwe istjalo soke silise engadini amalanga ayi-10 -14 ususe imbewu emrhorhotjhini.
Imbewu kufanele ikhethwe – isuswe amatje, iinunwana kanye nezinye izinto – ngaphambi kokobana apakwe. Wabeke omile, wavale ngci uwasuse enlwaneni nenunwaneni.
Amabele agreiwa ngokuya ngokobana ikwalithi yawo yokubila injani begodu akhona adliwako.

Translated by Busisiwe Skhosana