Dzina
NariMbonalo
Heyi phukha ina muvhala wa gireiyi ya silivhere wo dombilelaho na mavhala o buḓaho kha milenzhe ya phanḓa. Heyi phukha i na ṅwendze mulapfu mutsu na ndebvu dzo nembelelaho kha mukulo na mutsinga.Dzoṱhe mbeu dzi mela maṋanga o kombamaho. Kha khulwane dza mboho ndi dzone dzi vhusaho. Mboho dzi lemela 250kg na mashaḓa a 1.5m. Dza tsadzi ndi ṱhukhu, mashaḓa a1.4 na tshileme tsha 180kg.
Kubebele
Dzi beba nga khalanwaha. Dzi beba ṅwana muthihi tshilimo nga murahu ha u ḓi hwala lwa minwedzi ya ṱahe. Ṅwana uya tevhela khulwane nga murahu ha tshifhinga tshiṱuku i kho u fhedza u bebwa.Kutshilele
Mupfuluwo wa khalanwaha inwe na inwe wo vha u wa uḓi tsireledza zwe zwa vha zwi tshi siya hu sina zwishumiswa zwinzhi fhethu hunzhi, nga tshifhinga tsha dzi mbvula na tshilimo. Iyi ndi phukha i noḽa maṱari, dzi tshimbila nga lugwada lwa fumi uswika kha tshigidi. Dza mboho ndi dzone dzine dza ranga phanḓa lugwada.Hune dza Wanala Hone
Dzo phaḓalala kha mavunḓu a North–Eastern kha dzingu la Afrika Tshipembe. Asi phukha dza khombo nga u tou ralo, fhedzi dzi wanala fhethu ho dzikaho.Dzi dovha hafhu dza wanala mashangoni a vhubva ḓuvha ha Afrika Tshipembe. Tshivhalo tshadzo tsho fhungudzea nga ṅwambo wa tsiredzo, zwine zwa fhungudza mvelo na mupfuluwo.