Wildebeest
Hongonyi ya Wasa

© Shem Compion

Hongonyi ya Wasa – Xivumbeko

Mirhi wa mpun’wa wo dzwihala lowu fhungiweke hi minsoho ya thwixi e kati kotare ta mahlweni. Tihongonyi ta wasa ti hlawulekisiwa hi misisi yo leha ya ntima na malebvu lama langaka ku suka ekholokolweni kuya fika enhan’wini.
Timbewu ha timbirhi ti mila timhondzo to koma to petsekela ndzeni. Eka tinkunzi leti kulu timhondzo ti rhangeriwa ku tika. Tinkuzi ti tika 250kg no pima 1.5m emakatleni no tika 180kg

Ku Tswala

Tihongonyi ta wasa I vabeburi va nguva. Mveleko iwa rhole rin’we eka homu yin’we hinkarhi wa ximumu endzhaku ko tika tin’hweti ta kaye. Marhole ma nga tsutsuma na ntlhambi timinete endzhaku ka loko ma beburiwile.

Mahanyelo

Ku rhurha hi nguva akuri xitrateji xo hanya lexi a xi pfumelela matirhiselo lamanene, switirhisiwa edzhawini leyikulu leswi aswi hunguta ku tirhisa-ngopfu, hakambirhi hi tinguva to tsakama na to oma.
Lexi I xidya mabyanyi xo dya swimilana, swiva kona hi mintlhambi yo suka eka khume kuya ka tihongonyi ta magidi mantsongo. Tinkuzi ti hlayisa ndzhawu ya tona loko ntlhambi wu tshama nkarhi wo leha wu wisile.

Laha ti Kumekaka Kona

Mphakelo wu toteriwa kuya eti ndzhawini ta n’walungu vuxeni bya Afrika-Dzonga. Ati hlayiwi tiri khombyeni, kambe ti tala ku kumiwa endzhawini ya vuhlayiseki. Tithlela ti hangalaka ematikweni ya n’walungu wa Afrika-Dzonga. Nomboro ya nhlayo wa tona yi hungusiwile swinene hikokwalaho ka ku bihela, leswi alelaka ku rhurha ka ntolovelo no boha.