U Vhulaha na Mulayo

© Eva Kroecher
U sa athu thoma u fuwa muvhuḓa u tshi khou itela zwa vhubindudzi (hu sini zwa uḽa hayani fhedzi) ndi zwa ndeme u ṱoḓa nḓivho nga zwine wa khou ṱoḓa u u bveledza. Ahuna vhathu vhane vha nga tou thusa zwavhuḓi kha ḽa Afrika Tshipembe nga nnḓa ha musi wo kwama vho rabulasi vha zwiimiswa zwo no nga Coniglio. Ndi vhathu vhaṱuku vho nwalisaho kha ḽa Afrika tshipembe nahone musi u tshi tou thoma zwa u fuwa uri u rengise ṋama u fane u shumisa vhaḓivhi uri u zwikone uri hu ḓi vhee uri zwi bveledzwa zwau zwi bva ngafhi.
Vho rabulasi vha ya tendelwa u vhulaha vha tshi khou itela uḽa hayani fhedzi u fanela u sedza milayo ya hune wa dzula hone, u tshi nga engedza zwo tendelwaho, kha ḽa Afrika Tshipembe zwi a konḓa vhukuma kha u vhulaha zwifuwo zwa hayani. Vunḓu ḽinwe na ḽinwe kha vhupo hune ra dzula hone huya vha na milayo ya hone, ndi zwa ndeme u ḓivha zwine wa fanela u ita kha vhupo ha hau. Vha NSPCA na vha SABS vha khou ḓa na nḓila ya khwine ya u guda u fuwa uri mivhuḓa ivhe na mutakalo. U fanela u fara mivhuḓa ine yo nangiwa uri iyo vhulaiwa nga nḓila ya vhuḓi. Tshipuka tshine tsha vha uri tsho tshuwa tshi tshi khou ya u vhulaiwa tshi ya omisa misipha na ṋama ya hone ya oma.

I Vhulaiswa Hani

Naho huna uri nḓila ya vhuḓi ndi u tou vhulaiwa nga vhathu, zwine zwa vha uri zwo fanela muvhuḓa azwi wanali tsini na hone zwi a ḓura vhukuma kha bulasi ḽituku. Maitele ane a ṱalusa a amba uri muthu ane avha atshi khou vhulaha u fanela u vha akha tshanda tsha uḽa kuitele hokwu uri mukumba uya litshwa wa oma. Kuitele kune kwa vha nga fhasi ku ita uri thoho iḓo bviswa kha muvhili ya kona u ntshwa lukanda i thungo uri i ḽiwe kana u laṱwa.
U vhea muvhuḓa kha ṱafula ṱhoho yo sedza kha tsha monde tshau wa vha na vhuṱanzi uri yo banda yo ima wa vheya tshanḓa tsha monde kha tshifhaṱuwo na maṱo wa khurumedza lufhafha lwau kha lurumbu lwa monde na minwe kha nḓevhe uzwi fhambanya wa kona u zwi bvisa nḓilani. U tshi khou shumisa tshi shumiswa tshine tsha lemela kha tsha monde tshau, wa shumisa tshithu tshine tsha pfa vhukuma kha thoho murahu ha nḓevhe husini kha mukulo. Nga hei nḓila maluvhi maṱuku aya vhaisala ha mbo ḓi ḓa lufu. Nga murahu ha hezwo iḓo raha raha i tshi khou sumbedza uri lufu lwo swika.
U kona hezwi ndi u mbo ḓi fara muvhuḓa nga khundu kha tsha uḽa, vha tshi khou imisa kha ṱafula. Nga tshifhinga tshithihi u fanela u shumisa tshanḓa tshau tsha monde u tshi khou itela u dzhia mukulo wa muvhuḓa. Zwazwino ngauri ni na mutumbu une wa langea u fanela u vhea tshigoḓelo wa rothisa malofha khatsho ane avha atshi khou bva na nga dzi ningo. Naho zwo ralo, asi u vhulahwa hoṱhe hune mukulo wayo wa fanela u bviswa.

Translated by Khalirendwe Nekhavhambe