Ṱhaluso
Shiraz ndi veini tsuku ine ya kaṋiwa ina muthetshelo wa vhutsi, ibva henefha vhukati ha Dureza na Mondeuse.Vhubvo
Kale ho vha hu tshi dzhiiwa upfi Shiraz i bva kha ḓorobo ya kale ya Persian.
Nga murahu ha ndingo dza DNA mafheloni a ṅwaha wa 1990 zwa vho kona ha u wanala uri France ndi hone hune ya bva hone, nga, mulandu wa uri vhoṱhe vhabebi vhane Shiraz ya bva kha vho ndi vha France.
Muri hoyu u bva Rhone lwa minwaha ya mahumi maṱanu. U hula hayo ho vha hone mafheleloni a ṅwaha wa 1960 sa ine ya shuma yo vanganyiwa na Grenache noir na Carignan.
Manwe Madzina
Fhethu hunzhi kha ḽifhasi, muri hoyu u ḓivhiwa sa Syrah. Vhabveledzi vhaswa sa vha Afrika Tshipembe na Australia, vho shumisa heḽi ipfi u sumbedzisa inwe nḓila ya veini.
Syrah ndi yone yo siedzwaho uri i kone u shumiswa saya mvelo naya u ḓisa muthetshelo, ngeno Shiraz i tshi shumiswa kha zwa tshi zwino hune mitshelo i dobiwa nga tshifhinga tshayo, dzine dza vha na hwalwa vhunzhi na mithetshelo ya mutshelo.
U Bveledzwa kha ḽa Afrika Tshipembe
A zwi athu tou ḓivhea uri Shiraz yo ḓa lini kha ḽa Africa Tshipembe. Nga ha nḓivho ya Governor Simon Van der Stel ndi ene we a i ḓisa kha ḽa Afrika Tshipembe mafheleloni a ṅwaha wa 1600.
Ha dovha ha vha na James Busby wa Scotch ndi ene we a thoma u ṱavha, o sia dzinwe thanda kha ḽa kapa musi a nḓilani ya uya Europe nga nwaha wa 1840. Muri wa u tou thoma wo ṱavhiwa mafheleloni a ṅwaha wa 1890 kha ḽa Groot Constantia, fhedzi u bveledzwa hayo zwo mbo ḓi fhela ngauri yo vha i tshi khou bveledzwa i ṱhukhu na zwine zwa bviswa zwi sa ḓadzi mudzio.
Na zwimela zwinzhi zwo mbo ḓi kavhiwa nga tshitzhili murahuni.Bernard Podlashuk, ane a vhidzwa sa khotsi a dzi Shiraz kha ḽa Afrika Tshipembe ndi ine wa u thoma u ita Shiraz sa veini ya u thoma i songo vangayiwa na dzinwe nga ṅwaha wa 1957.
Vhukati ha ṅwedzi wa 1992 na 2016 fhethu hune ya bveledzwa hone ha mbo ḓi hala u bva kha 900 u swika kha 10 000 ha zwa sia Shiraz hu yone ya vhuimo ha vhuvhili kha veini tsuku ine ya ṱavheswa.
U Bveledzwa kha Mavunḓu
I bvisa mvelelo nnzhisa kha mavu matshena na a vhukati iya kona na u tshila kha nyimelo nnzhi dza mutsho. Miri heyi iya wanala hoṱhe hune ha bveledzwa veini kha ḽa Afrika Tshipembe, hune Paarl ha vha hone hune ya vha uri yo ḓalesa ya tevhelwa nga Stellenbosch na Swartland iita dzi phesenthe khulwane dza miri ine ya bveledzwa kha ḽa kapa.U Aluwa
Miri heyi ina u aluwa ha vhuḓi hune wa wana hu dzi hectare dza 10t/ha uya kha 15t/haU Kaṋiwa
I kaṋiwa kha khalanwahwa vhukati ha ṅwedzi wa Luhuhi.Mitshelo
Mitshelo yo linganela ya vha na tshivhumbeo tsho ṱanḓavhuwelaho matungo na muvhala mutsu. Lukanda ndi lusekene lwa khwaṱha zwa nga mgomu zwi ya ḓifhelela.Maṱari
Maṱari ana muvhala mudala avha mahulwane, na vhana vhaṱanuZwiḽi na Malwadze
Iya konḓa u ṱanganedza malwadze fhedzi zwi a ḓisa vhuthada hezwi. Ai funi na luthihi muya.Mushumo
Iya shuma sa veini ine ya vha yo ḓiimisa nga yoṱhe ya dovha ya shuma yo vangiwa na dzinwe dzine dza nga cape blend, ine yavha ina 30% na inwe ine ya vha ina 70% Pinotage kana classical Rhone blends. Iya dovha ya shuma u ita veini dza u ḓifhelela.Muthetshelo
Muthetshelo wa Shiraz ubva kha zwithu zwinzhi zwo fhambananaho. u fana na uri muri wo vha u tshi khou ṱhogomeliwa hani musi u tshi hula. Muri wone uṋe una vhutsi, uya vhavha, wa vha na muthetshelo wa dovha wa vha na mitshelo.
Arali u fhethu hune ra rothola uya ḓisa muthetshelo wa mitshelo. Arali wa vha u fhethu hune mitshelo yo lindelwa i tshi hula iya tanganiswa na dzi plums na dzi berry, ngeno dzine dza kaṋiwa dzi sa tou vha nnzhi dzi tshi vha dzo ḓalesa muthetshelo. Na u shumiswa ha mbaḓo zwi ya kwama u bveledzwa ha veini.
Translated by Khalirendwe Nekhavhambe