Nkarhi wa kahle exikarhi ka Nelson na Winnie Mandela

© Dr Peter Magubane
Nkarhi wa kahle exikarhi ka Nelson na Winnie Mandela entlangwini na Oliver Tambo.
Winnie Madikizela a dyondzele kuva social worker naswona a tirha e Baragwanath Hospital e Soweto, a tirhisa kamara rinwe na Adelaide Tsukudu, loyi eku heteleleni anga vuya ava nsati wa president ya ANC Oliver Tambo. Oliver Tambo hinkarhi walowo ari mutirhi kulori wa Nelson Mandela laha ava tirha eka feme yinwe ya vayimeri.
Winnie na Nelson Mandela vatekanile hi lembe ra 1958 naswona ava katekisiwile hi vana vambirhi va vanhwenyani loko ange se khomiwa endzhaku ka malembe manharhu hi 1961. Ava kota kuvonana kohlaya nyana hinkarhi wa ku khomiwa ka yena, hambi leswi eka nkarhi wakona lowu ava vonana kuringana 30 wa timinete ava hambanyisiwile hi darata laha akuri na mulanguteri wa khotso loyi ava ari empfhukeni nyana. Avanga pfumeleriwi kuvulavula ririmi ra xi Xhosa, ava vulavula English kumbe Afrikaans. Loko vutomi bya Nelson byale khotsweni bya ha langute eka tidyondzo, Winnie ari kuxanisiweni hi maphorisa, ku chavisiwa xikanwe no pfaleriwa, leswi aswi endla leswaku vutomi bya kwe bya tipolotiki byi tika swinene ehansi ka mfumo wa xihlawuhlawu.
Unwana na unwana wa vona ari nhenha yo lwisana na xihlawuhlawu, vutomi bya Winnie na Nelson endzhaku ko humesiwa e khotsweni abyi taleriwe hiku famba matiko, ku burisana na vaseketeri na vateki va mahungu, leswinga endla leswaku switsotsomba kuva vava na nkarhi swinwe leswi nkarhi wunwana swinga kumiwa hi ti khamera. Loko atava ave president, Nelson u thole Winnie kuva nhloko ya Social Welfare ya vandla ra ANC. Mhaka yo biha hileswaku vavuye va hambana hi lembe ra 1996, endzhaku ka kwalomu ka 40 wa malembe ya vukati.

“Nhloko ya kahle na mbilu ya kahle i nhlangano wa matimba swinene.” ~ Nelson Mandela

Mandela 100 - The Charm of Mandela

Nelson Mandela uvuyele e kaya kayena e Soweto endzhaku kaloko a humile e khotsweni hi 1990. Nelson u kulele e No. 8115 Vilakazi Street laha ...more

Mandela 100 - The Fight for Freedom

Mandela a rhandziwa swinene hi vaseketeri va yena naswona ari xikombiso xa ntshuxeko eka vanhu hinkwavo. A langutiwa tani hi xivumbeko xa xi...more

Mandela 100 - The Mandela Legacy

Mandela akuma Honorary Doctorate e University ya Witwatersrand e Johannesburg....more

Mandela 100 - Timeless Madiba

Valwela ntshuxeko lava, kukatsa na, Ruth First, Z.K. Mathews na Lionel "Rusty" Bernstein vapfapfarhute no amukela Freedom Charter leyi ayi v...more