Dibjalo tše dingwe di senyegile mo go mpe goba di hwe ka lebaka la dithemperetšha tša go kgahla, tše di hlolwago ke digalasana tša lehlwa ka gare ga sebjalo, ka fao tšhwaane e bohlokwa kudu ka mollwaneng wa maemo a bosa go laola go lokela ga sebjalo ka tikologong ye e itšego ya temothuo.
Palo ya matšatsi yeo tšhwaane e hlagelelago e ka huetša dibjalo go swana le ka palo ya matšatši ao a tšwelago pele a tšhwaane.
Dibjalo di na le dithempheretše di fapanego tša fasefase ka fase ga ge dibjalo di senyega bošoro goba di hwe. Themperetšha ye e fapana ka bophara magareng ga mehuta ya diphedi tša dibjalo. Dibjalo tše dingwe, go swana le dibjalo tša mo go fišago le dibjalo tša mo go fišago ka bofasana di ka no ba di šetše di hwile ka themperetšha ya 5ºC.
Go tšea sephetho mabapi le sebjalo se o nyakago go se bjala ka tikologong ya gago, o tla swanela go sekaseka kamego ya sona go tšhwaane.
Tšhwaane ye Ntsho ke Eng?
‘Tšhwaane ntsho’ ke ge dithempheretšha di le ka fase ga go kahla di ba gona eupša ga gona tšhwaane ye tšhweu ye e bonwago. Ga e hlagelele gantšhi, ga tee mo mengwageng ye mmalwa, eupša e senya kudu go feta tšhwaane ya mehleng ye tšhweu gomme e ka bolaya dibjalo le ge e le dikarolo tša mehlare.Letšatšikgwedi la go Tsena ga Tšhwaane
‘Letšatšikgwedi la go tsena’ ga tšhwaane ye e boima ga ra gore ke mafelelong a sehla sa go tšweletša dibjalo tšeo di amegago ka tšhwaane ka nako ya go butšwa.Ge e ba sebjalo ga se butšwa ka letšatšikgweding la go tšwa ditahlego tša poelo tše šoro di ka hlaga. Ka go šomela marago go tšwa ka letšatšikgwedi le, molemirui a ka akanya nako ya mafelelo ya go bjala e fetilego ka nepo ya go efoga tšhwaane nakong ya go butšwa.
Ka mafelong a go tšweletša lehea a Sandvet, Vaalharts, Orange-Riet, Douglas le Noka ya Mmala wa Namune ya Fasana, letšatšikgwedi la go tsena ga tšhwaane e ka ba 20 Mopitlo. Sehla se se telele sa lehea, sehla sa go mela sa matšatši a ka bago 150, le swanetše go bjalwa e sego morago ga bogare bja Manthole.
Ka dibjalong tša go gola marega tše di amegago ke tšhwaane ka maemong a tšona di sa le dibjalwana, matšatšikgwedi a pšalo e ka rulaganywa gore sebjalo se fetile kgato ya kamego ya sona nako ya ge tšhwaane e fihla.
Letšatšikgwedi la go Tšwa ga Tšhwaane
Letšatšikgwedi la go tšwa ke mathomong a sehla sa go tšweletša dibjalo tša selemo tšeo di amegago ke tšhwaane ka maemong a tšona di sa le dibjalwana.Ka mafelong a temothuo ya go fepa ka meetse a pula, go bjala ga go swanetše go dirwa fela morago ga ge pula ya mathomo e nele ‘dipula tša go bjala’.
Ka mafelong a temothuo ya nošetšo pšalo e ka dirwa ka pela ge kotso ya tšhwaane e fetile le dithemperetšha di le godimo mo go lekanego. Ka dibjalong tša go rekišwa mathomong a selemo dibjalo tša go swana le merogo, magapu le diphara tše bose, se se na le mohola ka nepo ya go fihlelela theko ye botse.
Mafelo a Tšhwaane ka Aforika Borwa
Dipolaseng ka dikarolong tša bogare ga Aforika Borwa ka dinako tša di telele tša tšhwaane ye bogale ka moka ka godimo ga legato la lewatle le kgole le lewatleng. Mašego a senago maru a marega le moya wa go oma di na le seabe go tšweleleng ga tšhwaane.Mabapi le maano a tša nošetšo ka Freistata le ka Leboa-Bodikela bja Kapa, nako ya tšhwaane ke ye telele kudu, go tšwa matšatšing a 91 go ya go 120. Dipolaseng ka le mabapi maano a tša go nošetša ka Moeding wa Limpopo, leboa la Profense ya Limpopo, Nagafaseng (Diprofenseng tša Mpumalanga le Limpopo) le dinagagodimong tša mabopo a Diprofenseng tša KwaZulu-Natala, Kapa Bohlabela le ka Kapa Bodikela, di na le nako ye lekopana kudu ya tšhwaane ya matšatši a mmalwa fela ka ngwaga go ya go matšatšing a 30 morago ga tšhwaane.
Ka Kapa Bohlabela, nako ya tšhwaane, ke matšatši a 1 - 30, e dirilwe go ba kopana ka lebaka la khuetšo ya meedi ya go teba ya ka fase ka dithemperetšheng. Meedi ye e boruthonyana go feta nagagodimong ya go la Kapa Bohlabela gomme ka fao e na le tšhwaane ye e fase. Bontšhi bja maano a nošetšo a ka Kapa Bohlabela a a lego ka meedign ye.
Go na le tselana ye sephara ya hlokego ya tšhwane go bapa le lebopo la leboa la KwaZulu-Natala ka lebaka la khuetšo ya phefo ye borutho ya lewatle ya Mozambique. Se se akaretša leano la nošetšo la Makhatini. Dibjalo tša go fišanyana, go fa mohlala, dipanana, diabokhato, dikwaba, le ge e le dibjalo tša mo go fišago, ditloo tša khešu, e ka bjalwa mo.
Dinyakišišo ka ga dipalema tša khokhonate, sebjalo sa moo go fišago, e dirilwe ka diteko ka polaseng ya Makhatini.
Mafelo a go hloka tšhwaane ka Aforika Borwa a akaretša mabopo a Bohlabela le Borwa bja Kapa gammogo le ka bogareng bja KwaZulu-Natala. Lefelo le le sesane le go hloka tšhwane ye e sekametšego ka Bohlabela bja mellwane ya Diprofense tša Mpumalanga le Limpopo di theilwe kudu ka Phakeng ya Bosetšhaba ya Kruger.
Translated by Lawrence Ndou