Dienywa tše kgolo tša dikgapetla tša sebjalo sa drakon ke seenywa se tumilego kudu ka Asia, ka kelo ya ka fase ga dienywa tše 5 tša godimo, ka morago ga dienywa tša go swana le litšhi le banana. Gape e tsebjago bjalo ka pitaya, e ratega ka sebopego le mmala ka China. Dienywa tše di feto-fetogago tša maatla a fase, le go le phepo, di lego bonolo go beolwa gomme di maleba go jewa di le foreše, di tonyišitšwe ga nnyane.
Batšweletši ba go swana le Amorentia Estate & Nursery ka Limpopo ba hloma tshepedišo ya go ruta bagwebi le bareki ka ga mehola ya seenywa sa drakone go tšwa ka Aforika Borwa.
Seenywa sa drakone se bjalwa kudu ka mebarakeng ya foreše gomme gantšhi e rekišwa ka mmarakeng wa balemirui ba ka Aforika Borwa. Seenywa le sona se ka dirwa ka bontšing bja ditšweletšwa tša go omišwa le theko ya go oketšwa go swana le dirolo tša dienywa tše omišitšwego, aesekerimi, dijamo, matutu, dikukunama, bjalo ka sesohlo sa seenywa le ka gare ga yokate. Matutu a mehuta ye khubedu a ka šomišwa gape bjalo semalafatši sa tlhago. Diteye tša mešunkwane, meetse le vodka le tšona di tseneleditšwe ka tatso ya seenywa sa drakone gomme seenywa se ka šomišwa go dira beine.
Letšoba la lehlona le le so bulegego e ka apewa gomme e ka lewa bjalo ka morogo le matšoba a ka dirwa mmoto ka meetseng a go belago gomme e ipshinwe ka teye.
Sebjalo se šomišwa kudu bjalo ka sekgabišo sa sebjalo ka dirapaneng gomme se šomišwa bjalo ka senamela go ikgakanya e le magora.
Yunibesithi ya Pretoria e dira dinyakišišo ka ga tšhomišo ya seenywa sa drakone se ntšha ditlolo. Go hweditšwe gore matutu a seenywa sa drakone a ka ba le dithoto tša go swana le Sekgopha sa ferox le Sekgopha sa vera le mohlomongwe le ka makgato a 10 go feta. Dithoto tša dintšhwa tša seenywa sa drakone di akaretša go monola, go lwantšha go tšofala, tiišo ya letlalo le tutuetšo ya tekodišišo ya lehiriri.
Letlalo la seenywa sa drakone le dira go fihla go 22% ya palomoka ya boima bja seenywa, eupša le gantšhi le a lahliwa. Letlalo la seenywa sa drakone e na le phepo e mohola kudu ya go swana le semalafatši sa meetse – seela seo se šitiša oksiteišene se se maatla. Letlalo la seenywa sa drakone le ka šomišwa ka mehutahuta ya mehola: le ripiwa fela ka mesetwana ye mesesane gomme ya gadikwa ka oling ya sesame goba le šomišwe go beakanya diteye. Lerole la letlalo la seenywa sa drakone le lekotšwe ka ditekong gomme go hweditšwe gore e ka huetša maemo a madi a makhura ka magotlwaneng. Ka Philippines, lerole le be le šomišwa go dira di-noodle tša mmala wo mopinki.
Mehola ya tša maphelo ya seenywa sa drakone ke ka lebaka la seela seo se šitiša oksiteišene, thibela twatši le dithoto tša phepo, go thuša go kaonafatša tšhireletšo, ka lebaka la maemo a godimo a bithamine ya C, e akgofiša phetošophepo le tshepedišo ya tšhilego. Diswikiri, tše di lego gona ka seenyweng sa drakone, e ka thuša go hlohleletša dipakteria tša probiotic ka mpeng le ka maleng.
Seenywa sa drakone sa go nona ka tlhale se ka thuša go laola madi a swikiri, ka fao se ka thuša go dijo tša ba bolwetši bja swikiri. Seenywa gape se godimo ka seela seo se šitišago oksitšiene se se akaretšago dibithamine B1, B2 le B3, diesete tša makhura a a sa tswakwago, malafatši ya dibjalo ye e tiilego, proteine, kalasiamo, potassiamo, tshipi le fosforo. Peo ya seenywa sa drakone e na le diesete tša makhura tša omega-3.
Dithito le matšoba a seenywa sa drakone di šomišwa go alafa bolwetši bja swikiri, bjalo ka dioketša mosepelo wa mohlaphologo le go thuša go ntho go fola. Godimo ga moo, seenywa se na le thibelo ya malwetši mo bolwetšing bja pelo.
Ela hloko:
Tshedimošo ke ya thuto le merero ya tshedimošo fela gomme ga e a swanela go hlathollwa bjalo ka keletšo ya kalafo. Tshedimošo ga se ikemišetše go tloša keletšo ya kalafo ye e neelwago ke bašomi ba tlhokomelo ya maphelo.
Translated by Lawrence Ndou